Συνέντευξη στην Άννα Παχή
Η ομάδα «Και όμως κινείται», χρησιμοποιεί το χορό, την κίνηση και πολλά άλλα συστατικά για να παρουσιάσει τη δράση της στο κοινό. Το iart.gr συνομιλεί με τη σκηνοθέτιδα – χορογράφο της παράστασης «Η εκδίκηση του πυριτίου», Χριστίνα Σουγιουλτζή, για το μέλλον του κόσμου, του ανθρώπου και τη σημασία των ομάδων.
«Η Εκδίκηση του Πυριτίου». Τι σημαίνει;
Οντα τεχνητής νοημοσύνης ταξιδεύουν με το διαστημόπλoιό τους, διασώζουν τον τελευταίο επιζώντα άνθρωπο, και προσπαθούν να αποφασίσουν τι θα τον κάνουν. Η σκηνή επαναλαμβάνεται τρεις φορές με διαφορετική κάθε φορά εξέλιξη, οπότε και κατάληξη. Πρόκειται, για παιχνιδιάρικο αφήγημα επιστημονικής φαντασίας, για το τέλος του ανθρώπου και ίσως, την αναγέννηση του, σ’ ένα σύμπαν πολύ διαφορετικό από αυτό που γνωρίζουμε όμως, αρκετά πιθανό, αν ακολουθήσουμε τις επιστημονικές προβλέψεις.
Αξίζει να συνεχίσει η γραμμή ζωής των όντων της γης κι αν ναι, με ποιο τρόπο; Από τη μια, εξελιγμένα, διαφορετικά όντα, από την άλλη ο άνθρωπος με όλες του τις “αποσκευές”. Μάχη αμφίρροπη ή προκαθορισμένο αποτέλεσμα;
Kι εμείς δεν έχουμε ακόμα καταλήξει. Περνάμε περιόδους σαφούς προτίμησης των γήινων ατελών, συμπαθητικών πλασμάτων και περιόδους θαυμασμού των ψυχρών , λογικών, καθαρών, ευδιάκριτων, ευανάγνωστων και ίσως βαρετά τρομακτικών όντων τεχνητής νοημοσύνης. Στην πραγματικότητα, μάλλον είναι δύο όψεις του ίδιου πλάσματος, του γήινου χόμο σάπιενς. Μιά μελλοντική του εκδοχή, η οποία προβάλλεται ως τέλεια μηχανή, απογυμνωμένη από τους χυμούς και τις οσμές του ζωικής του υπόστασης.
Η αφήγηση, μέσω του χορού, ακόμη και σε συνάρτηση με κείμενο, δεν είναι εύκολο πράγμα. Πως αντιμετωπίζετε αυτήν τη δυσκολία;
Έχουμε δοκιμάσει και τελικά υιοθετήσει όλες τις εκδοχές, με τον τρόπο μας πάντα: από την αφηγηματική κίνηση (παντομίμα) και τη χρήση του λόγου (θεατρική απόδοση, με απόδοση ρόλων), μέχρι την καθαρή κίνηση, σε σχέση με τη φόρμα της κίνησης, την αίσθηση του χορευτή, τη σχέση του με το χώρο, τα άλλα σώματα και τη μουσική. Κάνει ο καθένας τη δουλειά του. Το κείμενο , η κίνηση , η ακροβασία , η μουσική, συνθέτονται, χωρίς πάντα να επεξηγούν.
Μετά από τόσα χρόνια ευτέλειας σε διάφορα και δυστυχώς πολλά, επίπεδα, μπορούμε να βρούμε κάποιες λύσεις στην Τέχνη;
Δεν αντιλαμβάνομαι τον εαυτό μου ή την ομάδα, ως εργάτη -φορέα τέχνης. Όλα αυτά είναι το παιγνίδι μας, ο τρόπος να σχετιστούμε , να υπάρξουμε. Η αξία των έργων κρίνεται από το χρόνο. Θα δούμε τι θα μείνει, πως θα πάει…..προς το παρόν δε θέλω να μάθω πιο πολλά για το τι υπάρχει , τι ισχύει, πώς το έκανε ο ένας, τι έκανε ο άλλος, επιτυχίες, τραγωδίες, ανερχόμενοι, κατερχόμενοι, καλά, κακά…..… Δεν αντέχω τόση πληροφόρηση. Αντιλαμβάνομαι ότι η αντίληψη της πραγματικότητας είναι αυτή που χαρίζει τη δυνατότητα -ικανότητα δράσης, αλλά την πραγματικότητα μπορεί κανείς να γνωρίζει και με το βίωμα, την παρατήρηση, το συναίσθημα , την περιήγηση, την παρουσία, την απουσία…..Αυτή η μανία να τα πληροφορούμαστε όλα κρυμένοι στο σπίτι μας! Συμβαίνουν τόσα πράγματα, όλη την ώρα. Η εποχή των αντιτύπων, όπως λέει ο Μποντριγιάρ, η κοινωνία του θεάματος, όπως την περιέγραψε ο Γκυ ντε Μπορ. Οι διαδικασίες έχουν ευτελιστεί, η ισοροπία του φαίνεσθαι με το είναι. Πόσα να γνωρίσει κανείς , πόσα καινούρια θα παραχθούν; Γίνονται τόσα, τόσο γρήγορα και συνέχεια, που δεν ακούμε εύκολα τους εαυτούς μας. Καμία ησυχία, καμία παύση, καμία σιωπή.
Τι έχει δώσει σε εσάς η Τέχνη; Είστε Φυσικός, Χορεύτρια – Χορογράφος, κάπου συναντήσατε την Ακροβασία..
Ο χορός είναι ο κόσμος μου, η γλώσσα, η κρυψώνα, το δικό μου μέρος. Φυσικός δεν είμαι, μπήκα κάποτε σε μια σχολή, όμως με γοητεύει αυτό το θαυμαστό σύμπαν. Με την ακροβασία και την τέχνη του τσίρκο γενικότερα, συνδέομαι μέσω της γλώσσας μου. Ανακαλύπτω , μελετώ , εκπαιδεύομαι και αναπαράγω τεχνικές, εικόνες και αισθήσεις, όπως τις μεταφράζω και τις δέχομαι από το παρατηρητήριο μου, που δεν είναι τοποθετημένο στην περιοχή του τσίρκο , αλλά του χορού.
Έχετε συμμετάσχει σε πολλές ομάδες. Πως νομίζετε ότι προάγουν έναν καλλιτέχνη;
Ομάδα: πολλοί και διαφορετικοί άνθρωποι που εργάζονται για κοινό σκοπό. Η ποιότητα, ιερότητα του σκοπού είναι καθοριστική, όπως επίσης και η φύση του ‘μαζί’ της συνεργασίας: Υποστηρικτική, υποβαστακτική, παρηγορητική, αποπνικτική, ανταγωνιστική….μπορεί να σε ελευθερώσει ή να σε σκλαβώσει ανάλογα. Νια , πιστεύω στην ομάδα , πιστεύω ότι αξίζει τον κόπο, παρ’ όλη την πολυπλοκότητα των σχέσεων, τους εγωισμούς, ανασφάλειες, την όχι και τόσο βέβαιη απόδοση, αφού οι ευθύνες είναι μοιρασμένες.Πρέπει να μπορείς να εμπιστεύεσαι την αισθητική, την εργασία, και την ερμηνεία, των Άλλων, η οποία πολλές φόρες δε σε εκφράζει απόλυτα. Να μπορείς να δέχεσαι την ανάγκη και την έκφραση, τους τρόπους τους. Πώς γίνεται εγώ να είμαι ελεύθερη και όλοι οι άλλοι σκλαβωμένοι, υπακούοντας. Σε τέτοια περίπτωση δε μπορουμε να μιλάμε για ελευθερία και η ελευθερία είναι η βασική προυπόθεση της δημιουργίας.
Πως συνάδει η φιλοσοφία του σωματείου «Και όμως Κινείται» με τη ρήση του Γαλιλαίου; Τι θα ήθελε να προσφέρει στο κοινό;
Η χρήση στοιχείων της τέχνης του τσίρκο, όπως η ακροβασία , η γενικότερη κινησιολογία αλλά επίσης η υπόσταση των ερμηνευτών και το καλλιτεχνικό πλαίσιο της παράστασης, συνέβη εξ ορισμού της ομάδας και έχει να κάνει με τη σύνθεση των προσώπων που την απαρτίζουν. Ως έτσι , αυτό το πάντρεμα, πρώτα απ όλα, απαντά στη δική μας αισθητική και εκφραστική ανάγκη. Τώρα, αν η “γλώσσα “ και οι επιλογές της ομάδας επικοινωνούν, δε μπορώ να το γνωρίζω, μόνο να το εύχομαι. Το όνομα: «Και όμως κινείται», είναι από τη μία αυτοσαρκασμός και από την άλλη μία δήλωση πίστης σε μια προσωπική, ανυπέρβλητη, απόλυτη αλήθεια.
Πως έχει ανταποκριθεί το κοινό μέχρι στιγμής στη δουλειά σας; Υπάρχει η διάθεση κατανόησης και απόλαυσης του χορού;
Ανάλογα την παράσταση, το θέατρο, τα φεγγάρια…. Ναι, η ομάδα είναι αγαπητή.Ίσως οι άνθρωποι να υποστηρίζουν την ευθραυστότητα της συνθήκης.
Αν βρισκόσασταν εσείς αντιμέτωπη με τα πλάσματα του πυριτίου, τι θα λέγατε για να υπερασπιστείτε το είδος μας;
Θα έλεγα “ ΜΑΜΑ ΜΟΥ” και τίποτα άλλο. Μετά θα τελείωνε ο κόσμος.
Πληροφορίες για την παράσταση εδώ