Της Άννας Παχή
Των περιορισμένων οικονομικών τα παιδιά πριν ξεκινήσουν κανονίζουν. Ένα ταξίδι στο Παρίσι έμοιαζε ανέφικτο, μέχρι που μια έρευνα στο ίντερνετ απέδειξε πως με καλό προγραμματισμό μπορείς να πας παντού χωρίς να ξεπαραδιαστείς. Έτσι, έξι μήνες πριν κλείστηκαν τα εισιτήρια. 120 ευρώ πήγαινε – έλα με αποσκευή. Μια χαρά.
Τρεις μήνες πριν κλείσαμε για τη Χαρά του Παιδιού, τη Eurodisney. Με πενήντα ευρώ μπορούσαμε να μπούμε σχεδόν όπου θέλαμε και ταυτόχρονα καβατζάραμε τις θέσεις μας για το σόου του Buffalo Bill.
Ένα μήνα πριν καπαρώσαμε την κάρτα διαδρομών. Άλλα πενήντα ευρώ μας έδιναν απεριόριστη πρόσβαση στο Μετρό εντός Παρισίων, δυο βόλτες με το καραβάκι στο Σηκουάνα, μια βόλτα με το τουριστικό λεωφορείο (αυτά χωρίς οροφή) και άπαξ ελεύθερη πρόσβαση στα Μουσεία.
Τον ίδιο μήνα κανονίσαμε τις άδειες από τη δουλειά και η καλή φίλη και σύντροφος του ταξιδιού έκλεισε δείπνο στον Πύργο του Άιφελ ως έκπληξη.
Ξεκινήσαμε αχάραγα. Στη διαδρομή χαζεύαμε τον ουρανό, τα σύννεφα, τις Δαλματικές ακτές (σχεδόν έβλεπα τα 101 σκυλάκια να τρέχουν πάνω – κάτω ευτυχισμένα) και 4 ώρες αργότερα φτάσαμε στο αεροδρόμιο Σαρλ Ντε Γκωλ. Το δικό μας είναι πολύ – πολύ καλύτερο, να ξέρετε.
Μας παρέλαβε η φίλη της φίλης που θα μας φιλοξενούσε. Πήγαμε σπίτι, αφήσαμε τα πράγματα, γυρίσαμε στην πόλη.
Το Παρίσι είναι έκπληξη. Ακούς για αυτό, διαβάζεις, βλέπεις ταινίες αλλά το πολιτισμικό σοκ είναι εγγυημένο. Οι Γάλλοι έχουν διατηρήσει τα πάντα, κτίρια, δρόμους, φανάρια. Υπάρχουν παντού γλυπτά, η ομορφιά σε κατακλύζει. Οι δρόμοι είναι τεράστιοι και δεν ακούς κόρνες. Αν πατήσεις το πόδι σου στην άσφαλτο τα αυτοκίνητα σταματούν αυτόματα για να περάσεις χωρίς να δυσανασχετήσουν. Η φίλη το έκανε πολλές φορές για να το εμπεδώσει…
Πρώτη στάση, ο πύργος του Άιφελ. Εκεί που νόμιζα πως θα έβλεπα ένα μάτσο σίδερα αντίκρισα ένα έργο industrial τέχνης. Μόνο να το θαυμάσεις μπορείς, ισορροπημένο, στέρεο και ευφυές. Το Φλεβάρη λειτουργεί και παγοδρόμιο, δεν το αποτολμήσαμε, χαζέψαμε όμως τα ξετρελαμένα πιτσιρίκια. Πήραμε σουβενίρ από το αντίστοιχο κατάστημα – όπως κάθε τουρίστας που σέβεται τον εαυτό του – και ξελιγωμένες πήγαμε για φαΐ. Το εστιατόριο φυσικά έχει υπέροχη θέα και το φαγητό ήταν επίσης καλό. Το Παρίσι από ψηλά – και νύχτα – είναι εμπειρία από μόνο του.
Λούβρο. Δεν είναι δυνατόν να πας και να μην πεις ένα “γειά” στα κορίτσια, τη Νίκη και την Αφροδίτη, θα τσαντιστούν και θα ’χουν και δίκιο. Η Αφροδίτη της Μήλου αδικείται στις φωτογραφίες, είναι πανέμορφη όταν τη δεις πρόσωπο με πρόσωπο. Νομίζω πως κατάλαβε τους συμπατριώτες και μας χαμογέλασε. Η Νίκη της Σαμοθράκης παρά το βάθρο που είναι στημένη δείχνει να αιωρείται. Δε ντρέπομαι να πω ότι μόλις βρέθηκα μπροστά της λύθηκαν τα γόνατά μου κι έμεινα στο πάτωμα δακρυσμένη. Η φίλη μου εξηγούσε στους απορημένους τουρίστες “she’s ok, we’re Greeks”.
H Mόνα Λίζα από την άλλη ήταν τεράστια απογοήτευση. Μια κουτσουλιά πίνακας κι όχι τίποτα ιδιαίτερο, όσο για το περίφημο χαμόγελο, όλα τα αρχαϊκά μας αγάλματα αυτό το ανθυπομειδίαμα έχουν και πολύ νωρίτερα. Δε σπαταλήσαμε το χρόνο μας εκεί. “Η σφαγή της Χίου” του Ντελακρουά είναι πολύ πιο εντυπωσιακό κι έντονο έργο. Η αιγυπτιακή πτέρυγα έχει ενδιαφέρον, τα γλυπτά του Παρθενώνα φυσικά, οι πίνακες των μεγάλων ζωγράφων που αναπαύονται εκεί. Το Λούβρο όμως είναι πάνω από όλα ένα εκπληκτικό κτίριο που αξίζει να το γυρίσεις για αυτό το ίδιο. Highlight: Εκεί που αποσταμένες ξεκουραζόμαστε σε ένα καναπέ του μουσείου ακούμε μια χορωδία πιτσιρικιών να τραγουδούν το επικό “Δεν κάνει κρύο στην Ελλάδα”. Έχουν δίκιο.
Το Παρίσι έχει ένα σκασμό εκκλησίες, της τρελής γίνεται κι είναι όλες ωραίες αλλά – φυσικά – τα πρωτεία κρατά η Παναγία της. Είναι αδύνατον να βρεθείς εκεί και να μη νιώσεις μικρότερος κι από κόκκο άμμου. Παρά το πλήθος που συρρέει συνέχεια, το μέγεθός της είναι τέτοιο που δεν επηρεάζεται. Έχει πλήθος παρεκκλησίων εντός της, είναι κι αυτή γεμάτη πίνακες, αγάλματα, γλυπτά και βιτρό, το πιο εντυπωσιακό όμως είναι το κτίριο. Όλο πέτρινο, σκαλισμένο, με θρησκευτικές και μη αναπαραστάσεις.
Ανεβήκαμε να δούμε την καμπάνα που – υποτίθεται – χτυπούσε ο Κουασιμόδος και τους αποτροπαϊκούς δαίμονες που φρουρούν την εκκλησία. Ένα ολόκληρο πρωινό και δε μας έφτασε.
Μικρότερη αλλά εξίσου σημαντική, η Sacre Coeur, η Εκκλησία της Ιερής Καρδιάς στην κορυφή της Μονμάρτρης. Πιο φιλική στον πιστό, εξίσου όμορφη και πιο γλυκιά. Ήμουν τυχερή, τη δεύτερη φορά που την επισκέφτηκα άκουσα μια χορωδία από μοναχές να ψάλλουν με συνοδεία άρπας. Η καρδιά γεμίζει αγαλλίαση.
Μονμάρτρη, το κέντρο των μποέμ και όχι μόνο καλλιτεχνών. Στην πλατεία πλήθος ζωγράφων που περιμένουν να φτιάξουν το πορτραίτο σου. Φυσικά. Ποζάρεις κι από μια γωνία ακούγεται να παίζει ακορντεόν. Είσαι μέσα σε ταινία, πάει και τέλειωσε.
Eurodisney. Μια μέρα είναι πολύ λίγη για να κάνεις τη βόλτα σου στον Πύργο της Ωραίας Κοιμωμένης, το παλάτι της Βασίλισσας Ντάμα Κούπα, στο Μαύρο Μαργαριτάρι των Πειρατών της Καραϊβικής, στο χωριό της Ποκαχόντας, να ανέβεις στο καρουσέλ, να μπεις στο ορυχείο του Ιντιάνα Τζόουνς, να αγοράσεις γλυκά.
Όλα εκεί είναι πανάκριβα, όλα όμως είναι υπέροχα. Το φάντασμα του Ουόλτ Ντίσνεϋ περιφέρεται ανάμεσα στους επισκέπτες ενώ συνέχεια νομίζεις πως ακούς τις φωνές του Μίκυ, του Ντόναλντ και των λοιπών ηρώων. Ίσως φταίει το τρενάκι που κάνει συνεχείς διαδρομές με όλους αυτούς επάνω.
Στο σόου του Buffalo Bill σου σερβίρουν παστό κρέας, καλαμπόκι και ψητές πατάτες ενώ σου δίνουν κι ένα καουμπόικο καπέλο. Στην αρένα εμφανίζονται άμαξες, βουβάλια (ναι, αληθινά), ο Τζερόνυμο συνομιλεί με τον Buffalo Bill πάνω στα άλογά τους, ανάβουν φωτιές, βλέπεις ροντέο και μεταφέρεσαι στην άγρια δύση μέχρι να πεις κύμινο. Το σόου τελειώνει κι αναγκάζεσαι να φύγεις. Φτου!
Δε γίνεται να βρεθείς στο Παρίσι και να μην πας στο νεκροταφείο Père Lachaise. Είναι γκαλερί γλυπτών, παρεκκλησίων και μαυσωλείων άσε που έχει και καλό κόσμο. Σοπέν, Μπιζέ, Ντε Μπαλζάκ και άλλοι, βρίσκονται εκεί και μαζεύουν τα λουλούδια που αφήνει ο κόσμος στα δυο μέτρα γης που τους αναλογούν. Σε μια γωνιά βρίσκεται ο τάφος του Jim Morrison, εκεί δεν άφησα λουλούδι αλλά ένα Κάμελ, ως φόρο τιμής. “Κατά τον δαίμονα εαυτού” γράφει. Διφορούμενο, αλλά απόλυτα ταιριαστό.
Η παρισινή Όπερα είναι ο ορισμός του μπαρόκ. Ο Charles Garnier την έφτιαξε μεγαλειώδη, χρυσοποίκιλτη και πανέμορφη. Δεν είναι να απορείς που ενέπνευσε το «Φάντασμα της Όπερας», σου φαίνεται απόλυτα φυσικό να υπάρχει ένα παράλληλο σύμπαν μέσα της.
Το ελληνικό στοιχείο κυριαρχεί, όλη μας η μυθολογία βρίσκεται στα ταβάνια της κι όλοι μας οι γλύπτες αναφέρονται ονομαστικά, στα ελληνικά κιόλας. Η Όπερα θα μπορούσε άνετα να χρησιμοποιηθεί σαν παλάτι. Με εμένα μέσα.
Οι Γάλλοι δε μιλούν άλλη γλώσσα από τη δική τους. Καταλαβαίνουν αγγλικά αλλά απαντούν γαλλικά. Παρόλα αυτά, συνεννοείσαι. Τσαντίζονται αν δεν τους πεις «παρακαλώ» κι «ευχαριστώ» το έχουν όπως εμείς εδώ έχουμε το «μαλάκα». Ο συμπαθής Άχμετ στην κρεπερί που κάτσαμε να στυλωθούμε αρνήθηκε να μας σερβίρει πριν τον παρακαλέσουμε. Μετά ήταν όλο γλύκες.
Το Μετρό τους πάει παντού αλλά είναι πανβρώμικο ενώ οι άστεγοι καταφεύγουν στους σταθμούς κατά δεκάδες. Υπάρχουν πολλοί πρόσφυγες ενώ όσα πιτσιρίκια (γαλλάκια ή μη) μας έβλεπαν με τσιγάρο ερχόντουσαν για τράκα. Δε σου κάνει καρδιά να πεις όχι. Νυχτερινή ζωή δεν είδαμε κυρίως γιατί δεν αντέχαμε (όταν περπατάς δέκα με δεκαπέντε χιλιόμετρα την ημέρα δεν έχεις κουράγια) και το ταξί είναι επίσης πανάκριβο. Χαζέψαμε τις μπουτίκ των μεγάλων οίκων μόδας και καθώς πέσαμε πάνω στις εκπτώσεις, ψωνίσαμε και κάτι. Θα ήταν ντροπή να μην πάρεις ένα πουλόβερ από την πόλη του φωτός. Κι ένα ζευγάρι μποτάκια. Και μια τσάντα. Κι ένα βραχιόλι. Και… εντάξει, σταματάω.
Όπου κι αν βρεθείς στο Παρίσι θα σ’ αρέσει. Είναι μια πόλη – μουσείο, φιλική στον πεζό και για να τη δεις πρέπει να την περπατήσεις. Θα πιείς καφέ στα μπιστρό, θα φας στις κρεπερί (αναψυκτικό μην πάρεις, είναι πανάκριβα, 12 ευρώ ένα ποτήρι Κόκα Κόλα, μόνο αυτό σου λέω). Ένα ταξίδι δε φτάνει. Είναι τόσα πολλά αυτά που έχει να δείξει. Εκείνο που θα σε πληγώσει είναι το πόσο καλά έχουν φερθεί οι Γάλλοι στην πρωτεύουσά τους σε αντιδιαστολή με το τι έχουν κάνει οι Έλληνες στη δική τους. Ακόμα όμως είμαστε στο Παρίσι. Παίρνουμε ανάσα σε ένα από τα πολλά πάρκα, χαζεύουμε τους ποδηλάτες, κάνουμε βόλτα στο Σηκουάνα, φωτογραφίζουμε ότι βλέπουμε και κανονίζουμε την επόμενη επίσκεψη. Σύντομα.
Υ.Γ.1: Κάνει κρύο το Φλεβάρη στο Παρίσι. Πολύ κρύο. Πάρα πολύ κρύο…
Y.Γ.2: Τις φωτογραφίες τράβηξε η Κορίνα Ζαρταμοπούλου.