Λίγο μετά την επιστροφή του από την Αμερική, όπου εμφανίστηκε με εξαιρετικά σχόλια, ο Γιώργος Ξυλούρης – Καντρής, μίλησε στο iart.gr για την νέα του δουλειά, μαζί με τον Μανόλη Σαλούστρο, αλλά και την πλούσια μουσική παράδοση της Κρήτης.
Ας μιλήσουμε για την νέα δουλειά σας, “Το ταξίδι του νόστου”. Ποια η έμπνευση για αυτόν τον δίσκο; Ποιο είναι το ύφος του; Τι θα θέλατε να ‘περάσετε’ στον ακροατή;
Καταρχάς, σας ευχαριστώ πολύ που διαθέτετε το χρόνο σας και τη στήλη σας για μένα. Ο καινούριος δίσκος “Το ταξίδι του Νόστου” είναι από τις αγαπημένες μου δισκογραφίες. Δε θέλω όμως καθόλου να επικαρπωθώ μια δουλειά εξ ολοκλήρου, χωρίς να είναι δική μου. Η μουσική και η ενορχήστρωση είναι του επί 12 χρόνια συνεργάτη μου Μανόλη Σαλούστρου. Δε μπορώ να γνωρίζω ποια ήταν η έμπνευση του καταξιωμένου μας Μανόλη, αλλά αυτό που μπορώ να πω είναι ότι ο δίσκος είναι πολύ αληθινός και πηγαίος μέσα από τη μουσική του πορεία και ψυχή. Προσπάθησα και στη λύρα και στο τραγούδι να τον ευχαριστήσω όσο μπορούσα. Είναι από μεγάλη μουσική οικογένεια της Κρήτης από πατέρα, αδερφό, θείο, γιο και ανιψιούς καταπληκτικούς. Το ύφος του δίσκου κατά τη γνώμη μου διέπεται από σύγχρονη ενορχήστρωση με πολλά όργανα, αλλά η μουσική αυτή καθ’ αυτή, από την παλιά μας, παραδοσιακότατη Κρήτη μας. Τα μηνύματα πάμπολλα… Σεβασμό προς τους γονείς, προς την πατρίδα, μηνύματα αληθινής αγάπης και πολλά άλλα..
Κινείστε στον χώρο της παραδοσιακής μουσικής. Πως βλέπετε την πορεία σας αλλά και τη δική της, σύμφωνα με την εμπειρία σας; Υπήρξαν περίοδοι που ο κόσμος απομακρύνθηκε από αυτήν; Ή, που ‘επέστρεψε’; Σε ποιο σημείο νομίζετε πως βρίσκεται σήμερα; Τι έχει να μας προσφέρει;
Την πορεία μου δε μπορώ να την κρίνω εγώ και δε θα ήταν και σωστό. Αυτό το κάνει ο κόσμος… Καθημερινά μας κρίνει και είτε μας επικροτεί, είτε όχι. Αυτό είναι το υγιές. Προσωπικά προσπαθώ να διατηρώ αναλλοίωτη την Κρητική μουσική προσφέροντας όσο και ότι μπορώ από καινούριες συνθέσεις. Σίγουρα η κρητική μουσική έχει περάσει κατά καιρούς από διακυμάνσεις αλλά το πιστεύω μου είναι ότι πάντα θα κερδίζει στο τέλος, όσο δύσκολες μάχες κι αν κάνει με τη μόδα.. Η παράδοση πάντα προσφέρει στον κόσμο γιατί λέει αλήθειες και όχι εφήμερα πράγματα για το προσωρινό κέρδος, ατομικό είτε οικονομικό.. Σήμερα θεωρώ ότι βρίσκεται σε ένα πολύ καλό σημείο γιατί ασχολείται με αυτήν ένα τεράστιο μέρος της κοινωνίας και κυρίως της νεολαίας μας, αλλά δεν παύει να επικρατεί και μια σύγχυση, εννοώντας πάντα ότι στο όνομα αυτής για την προσωπική μας προβολή, πολλές φορές γίνονται μουσικά πράγματα που δεν πρέπει.
Θα θέλατε να δοκιμάσετε κάποιο άλλο μουσικό είδος; Εάν ναι, ποιό; Εάν όχι, γιατί;
Το να δοκιμάσω ένα άλλο μουσικό είδος δεν είναι ο αυτοσκοπός μου.. Η καλή μουσική απ’ όπου προέρχεται είναι σεβαστή και αρεστή. Όλα τα είδη μουσικής μου αρέσουν. Θα μπορούσα να τραγουδήσω το οτιδήποτε αρκεί να μου αρέσει..
Κατάγεστε από μουσική οικογένεια και ‘κουβαλάτε’ ένα βαρύ όνομα. Πόσο σας επηρέασαν αυτά τα γεγονότα για να ασχοληθείτε κι εσείς με τη μουσική;
Σίγουρα το όνομα είναι βαρύ και αυτό μου μεταφέρει μεγαλύτερη ευθύνη και περισσότερο στοχασμό για να προσέχω πολύ τις κινήσεις μου. Δε μπορώ να κάνω κάτι χωρίς να το σκεφτώ καλά πρώτα και χωρίς να είναι μέσα στις ηθικές μουσικές αξίες μου. Τώρα, όσον αφορά το πόσο με επηρέασε να ασχοληθώ με τη μουσική το όνομα, θα σας έλεγα κατευθείαν και σίγουρα, καθόλου. Αλλά καθόλου… Δεν ξεκίνησα να τραγουδώ και να μάθω να παίζω λύρα επειδή λέγομαι Ξυλούρης. Αυτό θα ήταν για μένα ανήθικο. Δε θέλω να εκμεταλλεύομαι ποτέ μου καταστάσεις και πρόσωπα. Επειδή έχω αυτό το όνομα δε σημαίνει ότι διαφέρω προς το καλύτερο από τους υπόλοιπους συναδέλφους μου μουσικούς. Και πολύ περισσότερο ότι υπερέχω από άλλους. Αυτά τα πράγματα πραγματικά τα απεχθάνομαι. Καθένας κουβαλάει την ιστορία του.
Είστε γνωστός και ως ‘Καντρής’. Τι σημαίνει; Πως το ‘προσαρτήσατε’ στο όνομα σας;
Το παρατσούκλι “ΚΑΝΤΡΗΣ” το έχω από παιδική ηλικία. Ή μάλλον, μου το ‘προσάρτησαν’ οι οικείοι και οι γνωστοί μου σαν παιδί ακόμα. Έμοιαζα πολύ με τον παππού μου τον Καντρογιώργη στο πρόσωπο και στις κινήσεις του και έτσι με φώναζαν από παιδί, Καντρή. Η σημασιολογία του είναι ‘άγριος’. Χαρακτηριστικό που είχε από τις πολύ παλαιότερες γενιές επί τουρκοκρατίας στην Κρήτη ο τριπάππους και πίσω, λόγω του ότι δεν τα πολυέστρωνε με τους Τούρκους που ήταν στην Κρήτη με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Το προσάρτησα και εγώ είναι η αλήθεια στην πορεία στο όνομα μου για δύο βασικούς λόγους: πρώτα γιατί αγαπούσα πολύ τον παππού μου και τους συγγενείς μου και ήθελα να συνεχιστεί το όνομα του. Δεύτερον, δεν ήθελα να εκμεταλλευτώ στιγμή το επίθετο ‘Ξυλούρης’.
Πρόσφατα βρεθήκατε στην Αμερική, όπου οι εμφανίσεις σας δέχτηκαν εξαιρετικά σχόλια.
Ήταν μια πάρα πολύ ωραία εμπειρία. Γνώρισα καινούριους φίλους, είδα γνωστούς και ταξιδέψαμε μουσικά όλοι μας στην Κρήτη. Έμεινα πολύ μικρό διάστημα στο οποίο πέρασα καταπληκτικά λόγω της φιλοξενίας και της θέρμης των Ελλήνων εκεί και δε σας κρύβω ότι όταν έφτανε η στιγμή να ανέβω στη σκηνή να τραγουδήσω ένιωθα νοσταλγία. Φανταστείτε τους δικούς μας ανθρώπους εκεί πόσο νοσταλγούν τα ήθη, τα έθιμα και τον τόπο μας.
Που θα θέλατε να φτάσετε με την μουσική σας; Πως φαντάζεστε τον εαυτό σας – όσο αυτό είναι δυνατόν – στο έμμεσο μέλλον;
Δε θέλω να φτάσω πουθενά με τη μουσική μου..Ούτε φαντάζομαι κάπως τον εαυτό μου.. Η προβολή δεν είναι ο στόχος μου. Κάνω αυτό που μου αρέσει και με εκφράζει. Τώρα αν με αυτά που κάνω φτάσω κάπου ψηλότερα από εκεί που είμαι, καλώς..Όμως δεν το κάνω για να αποδείξω κάτι. Θα ήθελα να προσφέρω λίγο και εγώ στη μουσική μας γιατί την αγαπώ. Στο άμεσο μέλλον θέλω να έχουμε όλοι την υγεία μας, να είμαστε μονιασμένοι και να είναι αγαπημένος όλος ο κόσμος.
Τι θα λέγατε σε κάποιον που δεν ακούει παραδοσιακά τραγούδια για να τον ενθαρρύνετε να το κάνει;
Θα του έλεγα πως αν προσπαθήσει να την ακούσει, θα βρει ένα μεγάλο πλούτο μέσα της, τέτοιον, που δε θα μπορεί μετά να περάσει μέρα χωρίς να ακούσει έστω και ένα τραγούδι. Η παράδοση λέει αλήθειες, οι οποίες έχουν περάσει μέσα από πολύ παλαιότερους αιώνες. Δεν είναι τυχαίο που κατόρθωσαν να κερδίσουν το χρόνο, κάνοντας την παράδοση μια διαχρονική αξία. Στα τραγούδια της παράδοσης θα βρει όλα τα στοιχεία που περιέχουν τα άλλα είδη μουσικής μαζεμένα. Και κυρίως με κόσμιο και όμορφο διαχρονικό στίχο…