Της Άννας Παχή

Λίγο μετά την παρουσίαση του νέου της βιβλίου «Το Χρυσό Αρισμαρί» από τις εκδόσεις “Διάπλαση” και λίγο πριν το ανέβασμά του στο Θέατρο «ΗΒΗ», η σκηνοθέτης, ηθοποιός, συγγραφέας και πολλά ακόμη Κέλλυ Σταμουλάκη, μιλά στο iart.gr για τη νέα της παράσταση, τη σημασία του Παιδικού Θεάτρου, δίνοντας ταυτόχρονα μια σοφή συμβουλή ζωής.

Μιλήστε μας για «Το χρυσό αρισμαρί».

Το Χρυσό Αρισμαρί είναι το μαγικό βοτάνι που ψάχνει ο ήρωάς μας, για να θεραπεύσει τον άρρωστο πατέρα του. Σε αυτό το ταξίδι, από όπου δεν γύρισε ποτέ κανείς, τον συντροφεύει ο καλύτερός του φίλος. Πρόκειται σαφώς για σύμβολο, που αναφέρεται στην ουσία του ανθρώπου και στον τρόπο που ζει και σχετίζεται με το περιβάλλον και τους ανθρώπους γύρω του. Το Χρυσό Αρισμαρί είναι το ενδιαφέρον για το διπλανό μας,  η αγάπη, η προσφορά χωρίς να περιμένει κανείς ανταμοιβή, από όπου κι αν προέρχεται αυτή. Αγαπώ τους συμβολισμούς στις παραστάσεις μου. Ο ήρωας λειτουργεί ενωτικά με όσους βρίσκονται γύρω του, με δοτικότητα, δεν κοιτά τον εαυτό του, αλλά νοιάζεται για όλους όσους έχουν την ανάγκη του. Δίνεται. Πρόκειται για το περίφημο «Εμείς» από το οποίο πάσχουμε οι Έλληνες. Είμαστε πάντα στο «Εγώ». Θέλησα να μιλήσω για τη ζωή, όταν δεν είμαστε μόνοι, όταν δεν είμαστε «Εγώ». Όταν μένεις σε αυτό το σκληρό «Εγώ», νομίζω ότι χάνεις όλη τη χαρά, την ουσία της ζωής. Το Χρυσό Αρισμαρί προσφέρεται στο «Εμείς», είναι ένα δώρο στο μαγικό  «Μαζί» που είναι τόσο δύσκολο στην εποχή μας, αλλά τόσο ουσιώδες.

Είναι όντως τόσο δύσκολο;

Θεωρώ, πως είναι πάρα πολύ απλό. Ένα βλέμμα στον απέναντι, ένα χαμόγελο, να ακούς ουσιαστικά όσα  λέει, να τον νοιάζεσαι. Τώρα, σου λέει κάποιος «πονάει το κεφάλι μου» κι εσύ απαντάς «λες η πρόβα να αρχίσει νωρίτερα;». Δεν άκουσες καν αυτό που είπε. Δεν ακούμε στ’αλήθεια, δε βλέπουμε. Γίναμε κουφοί, τυφλοί. Θυμάστε την ιστορία του πατέρα, που έδωσε στα παιδιά του μια βέργα, λέγοντάς τους να τη σπάσουν; Όταν το έκαναν, τους έδωσε τρεις μαζί για να κάνουν το ίδιο. Δεν τα κατάφεραν. Τόσο απλά.

Σε ποιούς απευθύνεται το έργο;

Σε όλη την οικογένεια. Θέματα που έχω διαχειριστεί στα κείμενά μου, όπως  η συλλογικότητα, η ατομικότητα, η σχέση γονέων – παιδιών, η αυτοπεποίθηση, ο φόβος, η πίστη στα όνειρά μας, η τύχη, η δύναμη της θέλησης, η φιλία, ο έρωτας απασχολούν μικρούς και μεγάλους. Μπορεί η υπόθεση να είναι πολυδιάστατη, αλλά τη διαχειρίζομαι με απλό τρόπο, ώστε το ίδιο ευχάριστα να παρακολουθούν την παράσταση ο μικρός θεατής, ο γονιός, ακόμα και  ο παππούς. Το παιδί ενδιαφέρεται για την ιστορία του έργου, για τα συναισθήματα των ηρώων, κεντρίζει το ενδιαφέρον του η έντονη δράση, τα κωμικά περιστατικά,  η ζωντανή μουσική και τα χρωματιστά σκηνικά και κοστούμια. Οι συντελεστές μας συνθέτουν ένα θέαμα, που δεν αφήνει κανέναν να βαρεθεί. Όχι μόνο βγάζοντας το παιδί που κάθε μεγάλος έχει μέσα του, αλλά επί της ουσίας, να διαχειριστεί το θέμα με τον εαυτό του, να θυμηθεί πρωταρχικές αξίες. Μιλάμε για πράγματα, όπως η απαξίωση της οικογένειας. Η ατομική ανεξαρτησία δε σημαίνει, ότι δε μας ενδιαφέρει πια η οικογένεια, ούτε πως χάνεται ο σεβασμός και το ενδιαφέρον για τους ανθρώπους μας. Ο ήρωας κάνει αυτό το επικίνδυνο ταξίδι, για τον πατέρα του. Το «Αρισμαρί» είναι το δεντρολίβανο, στην κρητική του ονομασία. Χρησιμοποιώ σκοπίμως τη λέξη, αφενός ως ερέθισμα προς τις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες ντοπιολαλιές μας, αφετέρου επειδή είναι όντως θεραπευτικό βότανο, μακριά από τα χαπάκια που όλοι, με ευκολία χρησιμοποιούμε. Είναι πολλά τα επίπεδα της παράστασης, τα μηνύματά της.  Οι σειρήνες του κακού  ζουν μέσα μας, αλλά μέσα μας επίσης βρίσκεται και η δύναμη του Καλού. Ο φίλος που σε συντροφεύει, η Αγάπη που συναντάς στο δρόμο, διάφορα περίεργα όντα, που σου ανοίγουν την καρδιά και το μυαλό, για να προχωρήσεις, να αντισταθείς στα εμπόδια, να τα προσπεράσεις.

Σαν ταξίδι ενηλικίωσης;

Ναι. Συνήθως κάνω τέτοια ταξίδια στα έργα μου, είναι ωραίο να παρακολούθείς τους ήρωες να πορεύονται, να συγκρούονται με τον εαυτό τους, με τους φόβους που κουβαλούν και να τους ξεπερνούν. Να βρίσκουν τη δύναμη. Άλλωστε, «όλοι πέφτουμε, το θέμα είναι να μπορούμε να σηκωνόμαστε». Έτσι, δίνουμε ώθηση στους ήρωες αλλά και στα παιδιά που θα ταυτιστούν μαζί τους. Δεν πειράζει να χάσουμε μια μάχη, να πέσουμε. Το θέμα είναι να σηκωθούμε, να προχωρήσουμε προς το όραμά μας.

Μιλήστε μας για τους συντελεστές.

Ξεκινώ από τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, είμαστε αχώριστοι από το 2002 που ιδρύθηκε ο θίασος «Αβάντι», μέχρι σήμερα. Γράφει τη μουσική σε όλα μου τα έργα. Επιτυχημένος  και διαχρονικός, επειδή – πιστεύω – ο κόσμος αναγνωρίζει την αυθεντικότητά του. Ο Μαυρίκιος Μαυρικίου κάνει ενορχήστρωση και μουσική διδασκαλία. Υπάρχουν πολλά όργανα επί σκηνής, άρπα, πιάνο, κιθάρα, σαξόφωνο, γιουκαλίλι, μπαγλαμαδάκι  και άλλα.  Τα ευρηματικά σκηνικά είναι της Δέσποινας Βολίδη, οι φωτισμοί είναι της Κατερίνας Μαραγκουδάκη, μάγισσας του φωτός.  Οπωσδήποτε και τα 3D Animation ενισχύουν την εικόνα, τα οποία έκανε ο Χρήστος Παπαμέτης. Η χορογραφία είναι του Αναστάση Δεληγιάννη και τα κοστούμια του Ρουσσέτου Σιγάλα. Έχουμε τον υπέροχο άνθρωπο και καλλιτέχνη Τάσο Χαλκιά, ηθοποιό δοκιμασμένο σε όλα τα είδη θεάτρου. Γενικά, ο θίασος είναι σταθερός, με ηθοποιούς,  που  έχει αποδειχτεί, ότι έχουμε πολύ καλή επικοινωνία, αλλά πέραν αυτού, είναι άνθρωποι συνεπείς, ταλαντούχοι, αναγνωρίζουν την ιδιαίτερη γλώσσα που πρέπει να έχουν προς τα παιδιά. Όχι μόνο τη θεατρική, αλλά τον κώδικα με τον οποίο θα περάσει το μήνυμα σε αυτά. Διαθέτουν ευαισθησία και αγάπη προς τα παιδιά που είναι το μέλλον μας, μήπως κι έχουμε μια καλύτερη γενιά. Το αρισμαρί ψάχνει ο Ορέστης Τρίκας, με τον οποίο συνεργαζόμαστε ήδη τέσσερα χρόνια. Όλοι είναι «παλιοί» στο θίασο.

Πως δημιουργήθηκε ο Θίασος«Αβάντι»;

Όταν τελείωσα τη Δραματική Σχολή και κατόπιν τη Σχολή Σκηνοθεσίας Κινηματογράφου, είχα συγκεκριμένες ιδέες κι ένα όραμα,  το οποίο δεν μπορούσα να υλοποιήσω ολοκληρωτικά. Υπήρχε η  αντίληψη, ότι η παιδική σκηνή είναι «δεύτερη» σε σχέση με των ενηλίκων. Αυτό με οδήγησε στην ίδρυση του θιάσου, προκειμένου να προσθέσω ένα λιθαράκι στον χώρο, – και όχι μόνον εγώ, το έκαναν κι άλλοι – για να γίνει το θέατρο για παιδιά πρωταγωνιστής. Άλλωστε, το παιδί είναι πρωταγωνιστής. Αν το θέατρο που παρακολουθήσει είναι «φτωχό», δε θα το προτιμήσει ως ενήλικος, θα το θεωρεί ευτελές. Ήθελα να συν-πορευτώ με καταξιωμένους ανθρώπους του χώρου. Ανακαλύψαμε, μαζί με σημαντικούς καλλιτέχνες, όπως οι Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Πέτρος Φιλιππίδης, Γιάννης Μετζικώφ, Ευριδίκη, Μελίνα Κανά, Κωνσταντίνα, Βασίλης Λέκκας, Τάσος Χαλκιάς κι ελπίζω να μην ξέχασα κανέναν, πόσο θεμελιώδες είναι το θέατρο  για παιδιά για την ανάπτυξη της χώρας, της κουλτούρας, του επιπέδου μας. Χτίζουμε, έτσι ώστε αυτό το κοινό να εκτιμά τον αγώνα του ηθοποιού. Να ξέρει, ότι το Θέατρο είναι σπουδαία τέχνη που εμπεριέχει όλες τις άλλες, να κατανοήσει την κούραση που απαιτεί. Συχνά διοργανώνουμε Ημέρες Θεάτρου και εξηγούμε, πως ανεβαίνει μια θεατρική παράσταση, τι είναι η κάθε ιδιότητα. Το κατανοούν, αναγνωρίζουν κατόπιν, πόσο αξίζει το Θέατρο και ως ενήλικες. Ο θίασος «Αβάντι» ιδρύθηκε για να αναδείξει ως πρωταγωνιστές το παιδί και το θέατρο για παιδιά, αναδεικνύοντας κατ’ ουσίαν τη χώρα, την κουλτούρα και τον πολιτισμό μας. Πρώτα ψυχ-αγωγεί, γιατί αυτή είναι η ουσία του θεάτρου. Καθώς ψυχαγωγεί, διαπαιδαγωγεί κιόλας. Δεν επιθυμούμε φυσικά να πάρουμε το ρόλο του παιδαγωγού, ότι γίνεται, συμβαίνει μέσα από την απόλαυση. Ο θίασος βέβαια, έχει κάνει παραστάσεις ενηλίκων και ταινίες, αν και λίγες. Ο πρώτος στόχος, είναι το θέατρο για παιδιά.

Το παιδικό κοινό είναι πιο δύσκολο.

Αν δεν αρέσεις στο παιδί, θα σου πει κατευθείαν «κυρία, αυτό είναι βλακεία». Δεν έχει την κοινωνική σύμβαση να δώσει «συγχαρητήρια» κι όταν φύγει να πει «απαράδεκτο». Θα στο πει στα μούτρα.

Καταλαβαίνουν τα μηνύματα;

Πάρα πολύ. Φαίνεται από τις εργασίες που κάνουν μετά, τις οποίες μου στέλνουν τα σχολεία, είτε γραπτές, είτε – στα μικρότερα – ζωγραφιές. Είναι καταπληκτικό, πως αποτυπώνουν το συναίσθημά τους. Η περσινή παράσταση «Μόνο αν το πιστέψεις» μιλούσε για το φόβο, πως τον ξεπερνάμε σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Ο φόβος, μας κατατρέχει και δεν  επιτρέπει να πραγματοποιήσουμε τα όνειρά μας. Τα παιδάκια ενός νηπιαγωγείου είπαν «Κυρία, εγώ τώρα πια δε φοβάμαι, να, κοιτάξτε» και χτύπαγαν τα πόδια τους στο πάτωμα σα να χτυπούσαν το φόβο. Είναι δυνατόν να μην  πιστέψω, ότι τα παιδιά δε λαμβάνουν το μήνυμα; Το συγκεκριμένο ήταν αρκετά σύνθετο έργο, από τα δύσκολα. Κι όμως….

Προφανώς ανταποκρίνονται στην ειλικρίνεια.

Το εκτιμούν και το ανταποδίδουν με καθαρότητα. Βλέπεις τη διάθεσή τους να επεμβαίνουν στη δράση, να οδηγούν τους ήρωες. Άλλωστε, όπως σε όλα τα έργα μου έτσι και το «Αρισμαρί» έχει διαδραστικές σκηνές. Κάθομαι πάντα στην τελευταία θέση, ώστε να βλέπω όλη την πλατεία. Βλέπω που στρέφουν τα σώματά τους, που μένουν ακίνητα, που φωνάζουν. Νιώθω τον παλμό,καταλαβαίνω αν αυτό που έγραψα λειτουργεί πραγματικά. Γέλασαν εκεί που έπρεπε; Αντέδρασαν εκεί που ο ήρωας κινδυνεύει; Από εκεί καταλαβαίνεις αν συμμετέχουν.

Έχετε πάρει ιδέες από τα παιδιά;

Πολλές και τις χρησιμοποιώ. Επιλέγω το βασικό θέμα, επειδή θεωρώ πως αντικατοπτρίζει την κοινωνία τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Συνδιαλέγομαι με γονείς και εκπαιδευτικούς, με τους οποίους έχω συνεχή επαφή. Σε κάθε παράσταση δίνονται ερωτηματολόγια για παρατηρήσεις. Υπάρχει φυσικά και προσωπική επικοινωνία, επιθυμώ να αφουγκράζομαι όλες τις ζυμώσεις που συμβαίνουν γύρω μου. Αν δεν αγαπάς τα παιδιά δεν αγαπάς την ελπίδα. Αγαπώ το φως, την ελπίδα και μόνο τα παιδιά μας τα δίνουν αυτά, είναι η πηγή της ζωής. Γιατί ακόμα δεν έχουν «χτιστεί», είναι αυθόρμητα, λειτουργούν ενστικτωδώς, λένε αλήθειες.

Έχετε μια εντυπωσιακή πορεία. Ηθοποιός, Σκηνοθέτης, Συγγραφή…

Και δασκάλα θεατρικού παιχνιδιού με μαθητές και εκπαιδευτικούς. Επίσης τελείωσα σχέδιο ρούχου,  για να μπορώ να συνεννοούμαι με τον ενδυματολόγο. Έμαθα  τυφλό σύστημα δακτυλογράφησης για να γράφω πιο γρήγορα. Αν είχα περισσότερο χρόνο, θα βρισκόμουν συνέχεια σε ένα Πανεπιστήμιο. Είμαι επίσης παθιασμένη με ότι ασχοληθώ, δε μπορώ να κάνω πολλά πράγματα μαζί, θέλω να αφοσιώνομαι.

Είναι υπέρ σας που αναγνωρίζετε πως το κάθε τι απαιτεί αφοσίωση. Δε μπορεί κανείς να κάνει τα πάντα.

Ίσως να είναι στην ουσία του, αλλά οι άνθρωποι εκτιμούν περισσότερο, όσα γίνονται για τους ενήλικες. Μια μέτρια παράσταση ενηλίκων μετρά περισσότερο στο βιογραφικό σου. Η παιδική σκηνή αποτιμάται λίγο λιγότερο. Είναι όμως αυτό που θέλω να κάνω και συνεπές στο όραμά μου. Δεν με παρασύρει το ρεύμα των καιρών. Παράσταση ενηλίκων θα κάνω, όταν έχω κάτι να πω, συνειδητά. Όχι ότι δεν το θέλω, απλώς δεν προλαβαίνω. Η παιδική σκηνή είναι πρώτη προτεραιότητα.

Την επόμενη χρονιά θα ανέβει άλλο έργο;

Ναι. Κάθε χρόνο γράφω καινούριο. Το έργο που θα παιχτεί του χρόνου, γράφεται από πέρυσι. Πάντα προηγούμαι περίπου ενάμιση χρόνο.

Πως τα καταφέρνετε;

Το πρωί επιβλέπω την οργάνωση και την επικοινωνία της παράστασης. Το μεσημέρι πρόβα, ή την παράσταση, όταν ξεκινήσει το έργο και το βράδυ αργά, γράφω. Αυτό είναι το πρόγραμμα της ημέρας, με κάποιες εξαιρέσεις για να δω παραστάσεις, φίλους και φυσικά για προσωπικό χρόνο που είναι λίγος. Η διασκέδασή μου συνάδει με τις υποχρεώσεις μου. Οι παραστάσεις φίλων, είναι η ψυχαγωγία που θα επέλεγα ούτως ή άλλως. Και ταβερνάκι, τσιπουράκι με παρέα. Απλά, όμορφα πράγματα.

Η συγγραφή, παράλληλα με το θέατρο, δεν είναι εύκολη..

Νομίζω, ότι δεν είναι μόνο θέμα ταλέντου, αλλά και ωραρίου. Έχεις μια ιδέα, ξεκινάς, τη γράφεις και δε σου αρέσει. Πρέπει να μάθεις να πετάς. Πολύ. Κάθε κείμενό μου, έχει τουλάχιστον 50 γραφές. Το διαβάζεις, πετάς, συμπληρώνεις, διορθώνεις, πετάς. Αυτό σημαίνει πολλές ώρες στην καρέκλα. Να σε πονάει η μέση, να πιάνεσαι… Είναι επίσης θέμα γνώσης, παρατήρησης. Το κάθε έργο έχει να κάνει συνήθως με την περίοδο που διανύω, τα εκάστοτε θέματα που με απασχολούν. Τώρα με απασχολεί η μοναχικότητα. Πόσο μόνοι τους είναι όλοι. Πόσο θα ήθελαν να είναι με άλλους αλλά για κάποιο λόγο το βρίσκουν πάρα πολύ δύσκολο, δεν το μπορούν. Ήθελα να γράψω ένα έργο για αυτό. Το προηγούμενο «Μόνο να το πιστέψεις», γράφτηκε μια περίοδο που ένιωθα φόβο και ήθελα να μιλήσω για αυτό. Είναι σαν να κάνω και την ψυχοθεραπεία μου παράλληλα, αλλά συνδιαλέγομαι με θέματα που απασχολούν πολύ κόσμο, όχι μόνο εμένα.

Έχετε «πέσει»;

Πολλές φορές και ήταν επίσης πολλές οι φορές που αναρωτήθηκα αν θα σηκωθώ. Κάθε φορά όμως σηκωνόμουν κι ευχαριστούσα τα εμπόδια και τους ανθρώπους που τα δημιούργησαν, καθώς με έκαναν πιο σοφή, μου έδωσαν δύναμη να προχωρήσω. Τους ευγνωμονώ για αυτό.  Έχω συμφιλιωθεί με τον εαυτό μου, με τους φόβους μου, μέσα από αυτόν τον αγώνα για το θέατρο. Ψάχνοντας την ουσία του θεάτρου για παιδιά, έψαχνα παράλληλα τον εαυτό μου, μου έκανε τόσο πολύ καλό.. Με έχει αναγεννήσει και θεραπεύσει, όπως το χρυσό αρισμαρί, που είναι το Καλό που υπάρχει γύρω μας. Θεωρώ πως μέχρι τώρα έχω ζήσει πάρα πολλές ζωές. Σα να έχω κάνει πολλές μετενσαρκώσεις μέσα από τους ήρωες, τα ταξίδια και τη ζωή τους. Ταυτίζομαι με τον καθένα και νιώθω τόσο γεμάτη. Είναι το πιο ωραίο ταξίδι που κάνω μαζί τους. Άλλωστε μου αρέσουν εξίσου και τα ‘φυσικά’ ταξίδια. Έχω κάνει πολλά, με τη φαντασία και τα μέσα μεταφοράς. Έχω γυρίσει σχεδόν όλη την Ελλάδα και θα συνεχίσω. Ανακαλύπτεις νέα μέρη, νέους ανθρώπους, ήθη, έθιμα, παραδόσεις. Με εμπνέουν τα λαϊκά παραμύθια του τόπου μας, για αυτό χρησιμοποιώ όταν μπορώ τις ντοπιολαλιές και στοιχεία της παράδοσης, που μπολιάζω με σύγχρονα θέματα.  Άλλωστε, αυτή είναι η ζωή. Αν στο τέλος των ημερών μας προλάβουμε να κάνουμε ένα φλας μπακ, να πούμε, ότι ζήσαμε.

Δεν αναζητούν όλοι.

Σίγουρα, πολλοί προτιμούν ησυχία και βόλεμα. Προσωπικά, μακραίνω τη ζωή μου με την αναζήτηση. Νιώθω γεμάτη. Οι περισσότεροι άνθρωποι, αντί να έχουν πρόσωπο, έχουν προσωπείο. Όχι όλοι όμως, κι αυτό είναι το ελπιδοφόρο. Λένε, ότι ένας κούκος δε φέρνει την άνοιξη, αλλά δεν το πιστεύω. Ο ένας γίνεται δυο, οι δυο τέσσερις… Δημιουργούνται ομάδες, κινήματα, πολλαπλασιάζονται στη νιοστή δύναμη, αλλάζει η κοινωνία. Αν ο καθένας έκανε ότι μπορεί, τα πράγματα θα ήταν καλύτερα. Δυστυχώς, οι περισσότεροι κάνουν αυτό που τους διευκολύνει.

Γιατί, νομίζετε;

Έχουμε τάση στην ευκολία, στο γρήγορο… η ζωή μας έχει γίνει λίγο φαστ φουντ, άρα και η δουλειά μας. Αυτήν την εκπαίδευση έχουμε πάρει αλλά μπορεί να αλλάξει με το – ας πούμε – να μαγειρεύουμε το φαγητό που τρώμε. Δε χρειάζεται πολύ χρόνο, μιλάς στο τηλέφωνο ενώ ψήνεται το φαγητό σου. Απλά, δεν είναι η έννοια μας. Θα πρέπει να επανέλθουμε. Κάποτε οι οικογένειες έτρωγαν μαζί. Τώρα τρώμε σάντουιτς, εισάγοντας στον εαυτό μας άχρηστες ουσίες. Αναπληρώνουμε με συμπληρώματα την τροφή που μας παρέχει η γη. Ας μαγειρέψουμε σπίτι μας, να νιώσουμε, ότι φροντίζουμε τον εαυτό μας, το  σπίτι που κατοικεί το πνεύμα μας. Αλλιώς, θα πέσουν οι τοίχοι, θα καταρρεύσουμε. Στην ουσία δεν αγαπάμε τον εαυτό μας.

Αυτό συνδέεται με το ότι δεν έχουμε ανθρώπους γύρω μας.

Η μοναχικότητα μερικές φορές είναι ωραία, η μοναξιά είναι άσχημη. Ένα χρονικό διάστημα μοναχικότητας το χρειάζεται ο άνθρωπος, να βρίσκεται με τον εαυτό του, να συνδιαλέγεται μαζί του, να μην ξεχνάει τη φωνή του. Η μοναξιά συνθλίβει τους ανθρώπους και οδηγεί σε διάφορα. Η φιλία είναι βασικό θέμα και του έργου, ο ήρωας με τον καλύτερό του φίλο πάνε κάπου από όπου δε γύρισε ποτέ κανείς. Είναι δύσκολο να βρεις τέτοιο φίλο. Συνήθως, εκεί που εμπιστεύεσαι τα μυστικά σου προδίδεσαι, όταν μπαίνει το δίλημμα του κέρδους. Αλλά αυτό ψάχνουμε, το σπάνιο. Θα σε προδώσουν εκατό για να βρεις τον έναν. Το ίδιο και με τη δουλειά μας, που πρέπει να είναι έρωτας. Αν δε δίνεσαι ολόψυχα, κάνε κάτι άλλο. Το Θέατρο είναι τρόπος ζωής, τρόπος να αντιλαμβάνεσαι πράγματα και σχέσεις.

Η ζωή δεν είναι στατική. Αν καταλάβουμε πως κάτι κάναμε λάθος, δεν είναι κακό να το παραδεχτούμε.

Όλοι έχουμε μετανιώσει για κάποια πράγματα. Όλα διαφοροποιούνται, πως είναι δυνατόν εγώ να παραμένω αμετακίνητη; Η φύση κινείται, κι εγώ μαζί. Ενδεχομένως να έπαιρνα τις ίδιες βασικές αποφάσεις αλλά θα έκανα κάποια πράγματα λίγο διαφορετικά κι αυτή η διαφορά σίγουρα θα με οδηγούσε κάπου αλλού. Που, δε θα μάθουμε ποτέ. Παραδέχομαι τα λάθη μου και τα απολαμβάνω, διότι με οδήγησαν κάπου. Κάποια από αυτά τα έκανα δεύτερη φορά, φαίνεται πως το πρώτο δεν ήταν γερό μάθημα και το σύμπαν μου έδωσε κι άλλη ευκαιρία, πρέπει να το ευχαριστήσω. Τώρα είμαι στη φάση «πάρ’το αλλιώς». Τι εννοώ: φόρτωνα τον εαυτό μου με υπερβολικό άγχος, νόμιζα, ότι πιέζοντας τα πράγματα, θα μπορούσα να τα λύσω. Ενώ τώρα, τα αφήνω λίγο. Είμαι βέβαια παρούσα και συμβάλλω σε αυτά, δείχνω όμως περισσότερη υπομονή, δε βιάζω το χρόνο. Φροντίζω να κάνω καλά το κομμάτι που μου αναλογεί και εμπιστεύομαι  τους γύρω μου να κάνουν το δικό τους. Αφήνω το χρόνο να δουλέψει και χώρο στον εαυτό μου, την επιθυμία, την ευχαρίστηση και το θέλω μου. Είμαι πιο πολύ στο «Εμείς» τώρα. Ακούω καλύτερα τις φωνές των άλλων.

Διαβάστε περισσότερα για την παράσταση «Το Χρυσό Αρισμαρί» εδώ