Δύο διεθνούς φήμης καλλιτέχνες της τζαζ σκηνής, οι Λένι Σεντέρσκι και Τόνι Ρομάνο, επισκέπτονται την Ελλάδα και μιλούν στον Κώστα Οικονόμου για την καριέρα τους, τις φιλοδοξίες και τα μελλοντικά τους σχέδια.
Λένι, ποια ήταν τα ερεθίσματα σου, ώστε να ασχοληθείς με αυτό το είδος μουσικής;
Οι μεγαλύτερες μου επιρροές είναι οι άνθρωποι γύρω μου, οι χώρες που επισκέπτομαι, η φύση. Ό, τι βλέπω και νιώθω με εμπνέει, ό,τι τρώω, πίνω, ακόμα και ένα άγαλμα όπως αυτά της Αθήνας.
Το γεγόνός ότι γεννήθηκες στη Ρωσία, μία χώρα με μεγάλη μουσική παράδοση, πόσο σε επηρέασε στη δουλειά σου;
Καλύτερα αυτό να το αναρρωτηθείς εκατό χρόνια αφού πεθάνω! (γέλια) Όχι, νομίζω δεν είναι μόνο το ότι γεννήθηκα στη Ρωσία αλλά συγκεκριμένα στην Αγία Πετρούπολη όπου υπάρχει μεγάλη παράδοση κλασσικής μουσικής. Φυσικά έχω επηρεαστεί από αυτήν και θα έλεγα ότι έχω ακούσει πολλή κλασσική μουσική και έχω παίξει και ακόμα παίζω πολλή κλασσική μουσική. Επίσης έχω συνθέσει, όχι αμιγώς κλασσική μουσική, αλλά προς αυτή την κατεύθυνση: ήταν μουσική για φωνή και εκκλησιαστικό όργανο μαζί με σαξόφωνο.
Στη μέχρι στιγμής καριέρα σου, ποια συνεργασία θεωρείς ότι είναι για σένα σημαδιακή και αξιομνημόνευτη;
Θα έλεγα μάλλον το γεγονός ότι έχω ηχογραφήσει με τόσο σημαντικούς καλλιτέχνες όπως είναι οι Randy Brecker και Joe Locke. Φυσικά, κάτι που ακόμα στιγματίζει την καριέρα μου είναι ότι έχω ηχογραφήσει δύο δίσκους με τον Tony Romano.
Υπάρχουν συγκεκριμένες επιρροές, που διαμορφώνουν τις συνθέσεις σου ή απλά υπάρχουν συγκεκριμένες περίοδοι της ζωής σου, που νιώθεις έτοιμος για δημιουργία;
Προσπαθώ να είμαι συνέχεια “ζεστός”, να ηχογραφώ μονίμως. Βοηθάει να ξέρω από πριν τι πρόκειται να ηχογραφήσω. Συχνά έχει να κάνει με τους ανθρώπους που συναντώ στην πορεία μου από τους οποίους αντλώ δημιουργικότητα.
Υπάρχει κάποιος καλλιτέχνης που αποτελεί πρότυπο σου ή έστω κάποιος που σε έχει επηρεάσει πάρα πολύ;
Δεν έχω είδωλα. Έχω πολλούς μουσικούς τους οποίους σέβομαι και θαυμάζω όπως είναι ο μοναδικός Keith Jarrett, η μουσική του με εμπνέει τόσο πολύ! Είναι πολλοί, αλλά η αλήθεια είναι ότι είναι κυρίως πιανίστες αυτοί που μου πηγάζουν μεγαλύτερη έμπνευση παρά σαξοφωνίστες.
Στο μέλλον τι θα ήθελες πραγματικά να πετύχεις πάνω στη δουλειά σου;
Αυτή τη στιγμή ξεκινάμε την περιοδεία μας. Θα κάνουμε 3 χώρες στη Μεσογειακή αυτή περιοδεία με τον Tony Romano. Ξεκινάμε στην Ελλάδα, όπου ερχόμαστε και οι δύο πρώτη φορά, και ελπίζω να μην είναι η τελευταία! Μετά πάμε στο Ισραήλ, όπου μένω τώρα, και μετά πάμε στην Κύπρο. Αυτά για το άμεσο μέλλον, αλλά γενικά το να δημιουργώ μουσική, να ηχογραφώ, να κάνω περιοδείες και να γνωρίζω καινούργιους μουσικούς, να παίζω σε φεστιβάλ, όλα αυτά, μια νορμάλ δηλαδή ζωή μουσικού.
Τόνι, ποιο γεγονός αποτέλεσε αφετηρία ώστε να ασχοληθείς με τη μουσική και να πραγματοποιήσεις μέχρι σήμερα μία τόσο σπουδαία καριέρα ως κιθαρίστας;
Άκουσα John Coltrane. Παίζω μουσική από πάντα, τρομπετίστας ήμουν από μικρός και μετά στο λύκειο έπαιζα κιθάρα σε μια ροκ μπάντα. Μετά σταμάτησα για 2 χρόνια μετά το σχολείο και δεν ήξερα τι ήθελα να παίξω και άκουσα, βρήκα κάτι δίσκους που είχε αφήσει η αδερφή μου στο σπίτι, και άκουσα τον John Coltrane να παίζει το Impressions και με το που τον άκουσα είπα: αυτό είναι, αυτή τη μουσική θέλω να παίζω. Ναι, ήταν τόσο άμεσο, με το που το άκουσα, το ήξερα.
Η πρόσφατη συνεργασία σου με τον Λένι Σεντέρσκι θεωρείς ότι αποτελεί μία ακόμη ξεχωριστή και ποιοτική δουλειά;
Η συνεργασία μου με τον Λένι είναι κάτι που εξελίχθηκε με τα χρόνια και από την πρώτη φορά που κάναμε περιοδεία στην Ρωσία δεν γνωριζόμασταν σχεδόν καθόλου, μια φορά είχαμε βρεθεί στην Κοπεγχάγη. Και στους δυο μας αρέσει η Λάτιν Τζαζ, βραζιλιάνικη τζαζ, και διάφορα ήδη μουσικής. Και οι δύο έχουμε μεγάλη γκάμα μουσική, και έτσι η συνεργασία μας σε 2 δίσκους και σε τόσα χρόνια περιοδείας (είναι οχτώ; Όχι, παραπάνω, δεν θυμάμαι) έχει δείξει πόσο έχουμε ωριμάσει και οι 2, και το εντάσσουμε αυτό στο ρεπερτόριο που παρουσιάζουμε, άρα είναι μια εξελεγκτική διαδικασία.
Το γεγονός ότι μεγάλωσες και ωρίμασες επαγγελματικά στη Νέα Υόρκη, θεωρείς ότι σε βοήθησε στην καριέρα σου. Μπορούμε να πούμε ότι είναι πόλη-σταθμός για την τζαζ μουσική;
Το θετικό μεγαλώνοντας στη Νέα Υόρκη και όντας μουσικός εκεί είναι το ότι κάποιοι από τους καλύτερους μουσικούς του κόσμου είναι εκεί και είναι πολλοί σε αριθμό. Έτσι για να είσαι μουσικός στη ΝΥ είναι δύσκολο, πρέπει να δουλέψεις σκληρά και να αποδεχτείς το γεγονός ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να βρεθεί κάποιος που πραγματικά θα σε προκαλέσει να δουλέψεις και να μελετήσεις πιο σκληρά. Άρα αυτό νομίζω το νοιώθει ο κάθε μουσικός που ζει εκεί, γι’ αυτό και μένουν εκεί. Είναι δύσκολο να είσαι μουσικός εκεί γιατί υπάρχουν πάρα πολλοί αλλά όχι τόση δουλειά όση φαντάζεσαι. Άρα σε κάνει να δουλεύεις πιο σκληρά από πουθενά αλλού στον κόσμο. Δεν μπορείς να χαλαρώσεις και να πεις ‘ΟΚ, όλα θα μου έρθουν’. Πρέπει να είσαι εκεί έξω συνέχεια. Είναι μέχρι και σήμερα η Νέα Υόρκη τόσο σημαντικό μέρος για την τζαζ μουσική γιατί υπάρχουν τόσοι πολλοί καλοί μουσικοί εκεί.
Τα τελευταία χρόνια διδάσκεις μουσική σε πασίγνωστες και καταξιωμένες σχολές. Θεωρείς ότι σου ταιριάζει περισσότερο ο ρόλος του μουσικού ή του καθηγητή;
Όντας εκπαιδευτής σε κολέγια και ιδιωτικά με βοηθάει και με ολοκληρώνει γιατί για να διδάξεις κάτι πρέπει να το αναλύσεις καλά πρώτα εσύ και να ξέρεις για ποιο πράγμα μιλάς, και αυτό με κάνει πιο δυνατό. Το να συναναστρέφομαι συνέχεια με νέους φοιτητές με έχει βοηθήσει γιατί μονίμως μου φέρνουν καινούργια πράγματα να ακούσω και με ρωτούν διάφορα. Ειδικά με πιο σύγχρονη μουσική, με εμπνέει συχνά και μπορεί να είναι κάποιος καλλιτέχνης που δεν ξέρω και που θα μου γνωρίσει κάποιος μαθητής μου. Συχνά όχι τζαζ και το βλέπω να επηρεάζει τον τρόπο που γράφω (μουσική) και που παίζω. Είναι μια πολύ συμβιωτική σχέση.
INFO
Οι Λένι Σεντέρσκι και Τόνι Ρομάνο θα εμφανιστούν στο πλαίσιο του Athens Tap Jam απόψε στις 21:00 στο Kreuzberg urban culture bar, στην περιοχή του Κεραμικού (Πλαταιών 36)