Της Άννας Παχή
Παραδοσιακές φόρμες με μοντέρνα στοιχεία, όμορφοι στίχοι και μουσικές, αυτοί είναι οι Rebeletiko. Ο Τάσος Γεωργόπουλος μίλησε στο iART για την πορεία του συγκροτήματος, το τι σημαίνει να κάνεις μουσική στην Ελλάδα και για τις σημαντικές συνεργασίες τους.
Πόσον καιρό ασχολείσαι με τη μουσική;
Από μικρό παιδί. Κατάγομαι από την Κεφαλονιά και στα Επτάνησα η ενασχόληση με τη μουσική αποτελεί μέρος της παράδοσής μας. Ξεκίνησα να παίζω στα δέκα, γράφω μουσική από πιτσιρικάς, είχα όλη τη γνωστή πορεία και σα φοιτητής. Ρεμπετάδικα, μουσικές σκηνές, ελληνική και ξένη ροκ. Όλα. Γύρω στα είκοσι άρχισα να συμμετέχω σε μπάντες, παίζοντας κάποιες φορές και μόνος μου. Αποφάσισα πολύ νωρίς πως θα ασχολούμαι για πάντα με τη μουσική. Η ανάγκη για τη δημιουργία ομάδας ήρθε τα τελευταία χρόνια. Γνωριστήκαμε με τον Τάσο (Γιαννούση) στο νησί, παιδιά ακόμη. Τραγουδάει, γράφει μουσική, παίζει τζουρά και μπουζούκι. Παίζαμε μαζί πολλά χρόνια και πρόσφατα φτιάξαμε τους Rebeletiko, μαζί με τη Σοφία Μέρμηγκα. Η ιδέα ήταν να δημιουργήσουμε μια ομάδα με κοινά θέλω και να προχωράει και κοινή αισθητική, πάνω σε αυτό που θεωρούμε ωραία μουσική. Έτσι πορευόμαστε κι ο καθένας βοηθά όσο μπορεί.
Εκτός από εσένα και τον Τάσο, ποιοι άλλοι απαρτίζουν τους Rebeletiko;
Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο προστέθηκαν στο σχήμα ο Στέργιος Μητρούσης και ο Αποστόλης Μπουρνιάς. Δεν είναι εύκολο, ξέρεις, να βρεθούν οι άνθρωποι που θα συνδράμουν συστηματικά σε αυτό που έχει ο καθένας στο μυαλό του. Σε μας, οι αποφάσεις παίρνονται από κοινού, κι όλοι συμμετέχουν στο καλλιτεχνικό κομμάτι, εκεί δηλαδή που χρειάζεται μεγαλύτερη υποστήριξη μια μπάντα. Έτσι θα βρει τα βήματά της, θα αποκτήσει κοινή συνείδηση. Είμαστε βέβαια διαφορετικοί ως άνθρωποι, αλλά υπάρχει ο κοινός τόπος.
Οι καταβολές σας είναι παραδοσιακές, ο ήχος όμως έχει και πιο μοντέρνα στοιχεία. Όπως και η θεματολογία σας, που διαθέτει αέρα ανανέωσης.
Αυτό ακριβώς θέλαμε να πετύχουμε, τα καινούρια στοιχεία, συνδυασμένα με τις ρίζες μας. Βοηθά βέβαια το γεγονός πως ο καθένας μας έχει διαφορετικές μουσικές καταβολές. Στα Επτάνησα τα ακούσματά μου ήταν πιο «δυτικότροπα», αν και γύρω στα δεκαεφτά παρασύρθηκα από το μεγαλείο του μουσικού πλούτου της Ελλάδας. Ο Τάσος είναι καθαρός ρεμπέτης. Η Σοφία προέρχεται από τη σχολή της Σμύρνης. Ο Στέργιος κι ο Αποστόλης έχουν τζαζ και ροκ επιρροές, οπότε όλο αυτό έδεσε. Χρησιμοποιούμε μουσικές φόρμες και χρώματα από όλη την Ελλάδα. Κρήτη, Μακεδονία, Αιγαίο.. Πειραματιζόμαστε διαρκώς.
Πως «βγήκε» το όνομά σας;
Υπήρχε στο Βύρωνα ένα παλιό γκαράζ που το μετατρέψαμε σε στούντιο και «άντρο» μας. Εκεί καλούσαμε φίλους μουσικούς που μας πείραζαν σε στυλ «τι κάνετε εδώ στη γιάφκα», «είστε ρέμπελοι, αμαρτωλοί» και τέτοια. Έτσι βγήκε το Rebeletiko κι από εκεί, με τη βοήθεια των φίλων μας, βγήκε και το πρώτο μας άλμπουμ το «Μοναστηράκι».
«Μοναστηράκι»;
Για μας είναι εμβληματικό, χωροχρονικό σημείο. Αντικρίζοντας κάποιος την πλατεία, αντιλαμβάνεται αμέσως τι είναι η Ελλάδα. Όλα βρίσκονται εκεί. Η Ακρόπολη, το τζαμί, η εκκλησία πιο δίπλα, η αγορά… Αγαπάω πολύ την Αθήνα και ειδικά το κέντρο της. Το Μοναστηράκι είναι εξαιρετικό σημείο. Το «Μοναστηράκι» μας έγινε πραγματικότητα τόσο με τη μουσική συνδρομή των φίλων μας, όσο και με τη διανομή και εκτύπωση της FM Records.
Το Ίντερνετ, βέβαια, βοηθά πολύ τους καλλιτέχνες να επικοινωνήσουν τη δουλειά τους, ενώ είναι και αρκετά δημοκρατικό. Εμάς μας βοήθησε στην ψηφιακή διανομή, όπως και να αναπτύξουμε συνεργασίες με πολλούς μουσικούς του εξωτερικού. Παρόλο που είμαστε «φρέσκο» συγκρότημα, έχουμε παίξει με Ιταλούς, Ισπανούς, Άγγλους, Τούρκους…
Οι μουσικοί συμπράττουν αρκετά εύκολα, είναι ανοιχτοί σε συνεργασίες…
Ας μην ξεχνάμε πως η μουσική είναι κοινή γλώσσα. Όταν δυο καλλιτέχνες παίζουν, δε χρειάζονται πολλές κουβέντες. Στο θέατρο ας πούμε, πρέπει να μιλήσεις. Οι μουσικές συμπράξεις είναι πολύ πιο εύκολες και έχουμε γνωρίσει πολύ κόσμο, κάτι που μας αρέσει ιδιαίτερα. Τα τελευταία δυο – τρία χρόνια πηγαίνουμε αρκετά συχνά στην Ιταλία, ενώ υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να εμφανιστούμε στη Γερμανία. Μας ενδιαφέρει πολύ, το ψάχνουμε.
Υπάρχουν ευκαιρίες στο εξωτερικό;
Πρέπει να τις δημιουργήσεις. Εμείς ας πούμε, δεν είμαστε πολύ γνωστοί. Βέβαια, δεν υπάρχουν πολλά γνωστά συγκροτήματα στο ύφος μας, που να εκπροσωπούν το ελληνικό μουσικό ιδίωμα, αλλά μεμονωμένοι κυρίως τραγουδιστές. Στο ελληνικό κοινό του εξωτερικού παίζουν πολύ οι δημοτικοί καλλιτέχνες και συχνά τους ακούνε και ξένοι. Σε λίγο καιρό θα συνεργαστούμε με τον Αντώνη Κυρίτση, αυτή τη μεγάλη δημοτική φωνή που διαθέτουμε ως χώρα. Ο Αντώνης Κυρίτσης, μαζί με τον Πετρολούκα Χαλκιά θεωρώ πως αποτελούν ορόσημο στο ελληνικό δημοτικό τραγούδι. Ο Αντώνης Κυρίτσης θα πει ένα δικό μας τραγούδι και θα είναι η πρώτη φορά για εκείνον, δεν έχει ξανατραγουδήσει καινούρια τραγούδια. Μου έλεγε πόσο κι αυτοί προσπαθούν μόνοι τους, να μεταφέρουν την ελληνική μουσική στο εξωτερικό. Τους καλούν βέβαια οι ομογενείς, δεν έχουν όμως καμιά υποστήριξη από το κράτος. Κανονικά θα έπρεπε, είναι φορείς πολιτισμού. Άλλωστε, τι άλλο έχουμε να δώσουμε αυτή τη στιγμή; Μουσική, θέατρο, Τέχνες γενικά. Μιλάω για απλά πράγματα, ας πούμε, σε μια τουριστική έκθεση, ή σε άλλες που συμμετέχουν τα υπουργεία Πολιτισμού και Τουρισμού.
Ας περάσουμε στη συνεργασία με την Τζος Στόουν.
Αυτό ήταν καθαρά αποτέλεσμα του Ίντερνετ και δείχνει τη διαφορά νοοτροπίας του εξωτερικού. Επικοινώνησε μαζί μου η μάνατζερ της Τζος Στόουν ενώ ήμουν στην Κεφαλονιά, ήταν Αύγουστος. Συστήθηκε και μου είπε ότι η Τζος ήθελε να τραγουδήσει ένα δικό μας κομμάτι, που είχε βρει στο youtube. Μέσω e-mail, προσκληθήκαμε στη Χαλκιδική, όπου η Στόουν θα έδινε συναυλία, στα πλαίσια του Sunny Festival, έπρεπε λοιπόν να ανέβουμε εκεί για να κάνουμε την ηχογράφηση και τη μαγνητοσκόπηση. Ενημέρωσα τους συνεργάτες μου, νοικιάσαμε ένα μικρό λεωφορείο και φύγαμε. Στην αρχή, κανείς μας δεν μπορούσε να το πιστέψει, θεωρούσαμε πως κάποιος μας έκανε πλάκα. Όταν πια φτάσαμε και την είδαμε, καταλάβαμε πως αυτό που συνέβαινε ήταν αλήθεια. Μας υποδέχτηκε μαζί με το συνεργείο της, ηχολήπτες, καμεραμέν, κατάσταση Χόλιγουντ. Είναι εξαιρετική, άψογη επαγγελματίας και είχε ήδη δουλέψει πάνω στο τραγούδι μας, το Τζιλέμ που μιλά για μια γυναίκα από τη Συρία. Η Τζος Στόουν κάνει παγκόσμια περιοδεία και σε κάθε χώρα που επισκέπτεται ψάχνει μουσικά σχήματα που παίζουν δική τους μουσική, αλλά με το ιδίωμα της χώρας τους. Μας ανακάλυψε σε κάποια βίντεο που κάναμε πέρσι τα Χριστούγεννα στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ. Καθώς κάνει στροφή προς το έθνικ, υπάρχει περίπτωση να συνεργαστούμε ξανά. Θα δούμε. Για μας ήταν μεγάλη συγκίνηση που παίξαμε μαζί της, αλλά το ίδιο μεγάλη είναι και η συγκίνησή μας για τη συνεργασία με τον Αντώνη Κυρίτση. Και οι δυο είναι κορυφή στον τομέα τους.
Είναι δύσκολο να είσαι μουσικός στην Ελλάδα. Πως τα καταφέρνετε;
Επιλέξαμε με τη γυναίκα μου να ζήσουμε στην Ελλάδα, επειδή μας αρέσει. Δυσκολευόμαστε, πιστεύω όμως πως θα τα καταφέρουμε. Όλοι γκρινιάζουμε, δε φεύγουμε όμως. Που θα πάμε; Που θα βρούμε ωραιότερο τόπο; Ειδικά όταν είσαι μουσικός και μπορείς να ενσωματώσεις τέτοια στοιχεία στη μουσική σου, που αλλού να πας; Για να παίξεις παραδοσιακή μουσική, πρέπει να μείνεις εδώ. Εδώ θα βρεις τους μουσικούς που θέλεις. Που αλλού θα βρεις λύρα, κλαρίνο; Πάντως, πιστεύω πως όταν τα πράγματα γίνονται σωστά κι έχουν συνέπεια, σε οδηγούν στο σωστό δρόμο. Χρειάζεται και πολλή δουλειά βέβαια.. Το «εύκολο» σε βάζει σε περιπέτειες μακροπρόθεσμα. Υπάρχουν άνθρωποι που έκαναν επιτυχία και ξαφνικά σταμάτησαν να έχουν αποδοχή. Επειδή δεν στήριξαν το δημιουργικό κομμάτι, παρήγαν πράγματα μόνο για κατανάλωση. Έσπρωχναν και οι εταιρείες σε αυτήν την κατάσταση, αλλά αυτό το πράγμα σταμάτησε. Εξαρτάται βέβαια και για ποιο λόγο παίζεις. Αν θες να βιοποριστείς, είναι δύσκολο. Γενικά δεν είναι εύκολο να εκτίθεσαι, έχεις άγχος. Λίγοι έχουν συνεχή πορεία. Γενικά όμως, όλες οι δουλειές είναι δύσκολες. Το επάγγελμα του μουσικού έχει το πλεονέκτημα πως σου αρέσει αυτό που κάνεις.
Μοιράσου μαζί μας μερικές όμορφες στιγμές.
Συνήθως γελάμε, περνάμε πολύ καλά. Μια ωραία στιγμή ήταν σίγουρα η επαφή μας με τη Τζος Στόουν. Επίσης, όταν τελειώσαμε το δίσκο μας και καθίσαμε και τον ακούσαμε όλον για πρώτη φορά. Κι όταν αρχίσαμε να παίζουμε τα τραγούδια μας στον κόσμο σαν Rebeletiko. Μας αρέσει η επαφή με το κοινό, και μέχρι στιγμής αυτό είναι αμφίδρομο.
Που θα εμφανίζεστε φέτος;
Προσπαθούμε να κλείσουμε κάποιες εμφανίσεις στην επαρχία, μας ενδιαφέρει πολύ αυτό και είμαστε στην αναζήτηση χώρων. Από τα μέσα του Οκτώβρη και μέχρι τις γιορτές, θα παίζουμε για δεύτερη συνεχή χρονιά στην «Κληματαριά», στον ιστορικό αυτό χώρο που βρίσκεται κάτω από τη Βαρβάκειο Αγορά. Φυσικά, σας περιμένουμε.