Ο Σήφης Μανταδάκης μιλά στο iart.gr για την παράσταση ‘LEBENSRAUM-Ζωτικός Χώρος’ που παίζεται στο θέατρο ΕΚΣΤΑΝ.
Εμφανίζεστε στην παράσταση ‘LEBENSRAUM- Ζωτικός Χώρος’, έργο του Θανάση Τριαρίδη. Μιλήστε μας για το έργο και τον ρόλο σας.
Το LEBENSRAUM “ακουμπά” και ερευνά τον πυρήνα της ατομικής και κοινωνικής ευθύνης του ανθρώπου. Θέτει καίρια ερωτήματα. Μας “τραβάει το μανίκι”, μας υποχρεώνει να επανεξετάσουμε ιδέες και αξίες όπως “αλληλεγγύη ” και “ηθική”. Ο ρόλος που υποδύομαι, είναι αυτός του Αποδέκτη – πειραματόζωου. Άνθρωπος αποφασισμένος να παραμείνει στο Πείραμα μέχρι την ολοκλήρωσή του. Μέχρι τη στιγμή που θα αντιληφθεί ότι βρίσκεται εγκλωβισμένος, χωρίς οδό διαφυγής και πρέπει να κάνει την επιλογή: να πατήσει τη σκανδάλη του όπλου και να σκοτωθεί κάποιος άγνωστος σε μια μακρινή ασιατική πόλη, ή να υποστεί ο ίδιος τις συνέπειες;
Η επαφή σας με το έργο, δεν είναι η πρώτη. Το νιώθετε διαφορετικά από το 2019 που παίξατε τον ίδιο ρόλο; Τι έχει – αν έχει – αλλάξει στον τρόπο που ‘βλέπετε’ τον ρόλο;
Με το έργο “γνωριστήκαμε κι ερωτευτήκαμε”…, το 2017, όταν παρακολούθησα την παράσταση με τον Σήφη Πολυζωίδη και τον Πάνο Ζουρνατζίδη, που σκηνοθέτησε η Πηγή Δημητρακοπούλου. Με την Πηγή και τον Σήφη, είμαστε φίλοι χρόνια πριν. Η παράσταση με συντάραξε. Έτσι όταν ολοκληρώθηκαν οι παραστάσεις τους, ήρθε η σειρά της ‘Εκτός Σχεδίου’… Μας ανέλαβε ο Σήφης με πολλή αγάπη και ευρηματικότητα. Συνολικά την έχουμε παρουσιάσει πάνω από 40 φορές στο θέατρό μας αλλά και σε άλλους χώρους όπως μπυραρίες και διαμερίσματα. Και βέβαια τελευταία στον πολυχώρο ΕΚΣΤΑΝ.
Σ’ όλη αυτή τη διαδρομή, είναι λογικό να αντιλαμβάνεται ο ηθοποιός νέα στοιχεία για το περιεχόμενο του έργου, αλλά και να ανακαλύπτει νέα ερμηνευτικά και σκηνικά δεδομένα. Με βάση τις οδηγίες του Σήφη, προσπαθήσαμε να κατακτήσουμε την ερμηνευτική απλότητα. Αυτό μπορεί να ακούγεται αυτονόητο, αλλά δεν είναι δεδομένο. Ειδικά όταν έχεις να αντιμετωπίσεις ένα κείμενο δυνατό, με εντάσεις και ανατροπές. Αυτή η διαδικασία στο θέατρο είναι συνεχής.
Χειριστής και Αποδέκτης. Κατά πόσον είμαστε χωρισμένοι στις δυο αυτές κατηγορίες; Τι έχει να πει το έργο σε σχέση με τις καταστάσεις που ζούμε τα τελευταία χρόνια;
Ο Χειριστής και ο Αποδέκτης – Πειραματόζωο, συνήθως εναλλάσσονται στην προσωπικότητα του ίδιου ανθρώπου ατομικά, αλλά και σε κοινωνικά σύνολα. Πόσοι λαοί δεν έχουν οδηγηθεί στο να ανέρχονται ή και να διαπράττουν εγκλήματα που οι ίδιοι έχουν υποστεί; Το LEBENSRAUM μπορεί να έχει την αφετηρία του στη ναζιστική θεωρία του “ζωτικού χώρου”, αλλά δυστυχώς έχει και σήμερα εφαρμογή σε όλα τα πεδία της ανθρώπινης ύπαρξης. Στις προσωπικές σχέσεις, στους επαγγελματικούς χώρους, αλλά και στις διακρατικές σχέσεις.
Τι πιστεύετε (ή θα θέλατε) να εισπράξει ο θεατής από την παράσταση; Γιατί να θελήσει να την δει;
Το κείμενο του Τριαρίδη, τα έχει όλα. Χιούμορ, σασπένς, ανατροπές, κοινωνικές επισημάνσεις και μηνύματα. Θέτει το καίριο ερώτημα: ποιοι και πόσοι είναι αθώοι του αίματος που έρεε και ρέει; Όχι μόνο με την έννοια των συνεπειών των επεκτατικών πολέμων, αλλά και όσων προέρχονται από “μη αιματηρές” σχέσεις ανθρώπων και κοινωνικών μηχανισμών. Δεν ξέρουμε αν το καταφέρνουμε, αλλά εν ολίγοις επιδιώκουμε να συμβάλουμε στην αφύπνιση και ευαισθητοποίηση των συνανθρώπων μας, αλλά και τη δική μας.
Πείτε μας λίγα λόγια για τους συντελεστές και την συνεργασία σας.
Ο Θανάσης Τριαρίδης είναι χειμαρρώδης δημιουργός, “πολεμιστής” με τα έργα του και τη στάση ζωής του. Άνθρωπος δοτικός και ανιδιοτελής. Όσο περισσότερο διαφωνείς μαζί του σε ορισμένα ζητήματα, τόσο περισσότερο τον αγαπάς.
Η σκηνοθεσία έγινε από τον Σήφη Πολυζωίδη, με τη συμπαράσταση της Πηγής Δημητρακοπούλου, δυο ανθρώπους που γνωριζόμαστε και συνεργαζόμαστε πολλά χρόνια. Είναι ανθρωποι ικανοί αλλά και προσγειωμένοι, απλοί. Τώρα πια φίλοι αγαπημένοι.
Την πρωτότυπη μουσική έγραψε ο Φίλιππος Περιστέρης. Εξαιρετικός μουσικός με πλούσιο έργο και στο θέατρο. Πολλά χρόνια φίλοι και συνεργάτες.
Την τεχνική υποστήριξη έχουν αναλάβει ο Ορφέας Χαριζάνης και ο Τηλέμαχος Βάσιου, για πολλά χρόνια φίλοι και σύντροφοι στη θεατρική σκηνή ‘Εκτός Σχεδίου’.
Τους ρόλους ερμηνεύουν ο Αλέξανδρος Γεροκομής και η Κλαούντια Τσιόχον, εναλλάξ, στο ρόλο του Χειριστή και ο υποφαινόμενος στο ρόλο του Αποδέκτη – πειραματόζωου. Ο Αλέξανδρος είναι ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ‘Εκτός Σχεδίου\’ και “αδερφός”. Η Κλαούντια ήρθε στην ομάδα 13 ετών. Σήμερα είναι 23. Μαχητική, συνεπής, δουλευταρού. Εξελίχθηκε ερμηνευτικά, διάβασε και είδε πολύ θέατρο. Σήμερα σπουδάζει σε δραματική σχολή.
Τι ήταν αυτό που σας τράβηξε στην υποκριτική; Τι είναι αυτό που σας κρατάει;
Στην υποκριτική με τράβηξε ότι ελκύει κάποιον στο τραγούδι, στο χορό, στη ζωγραφική. Η ανάγκη έκφρασης με έναν διαφορετικό τρόπο από αυτόν της καθημερινής ρουτίνας. Να “μιλήσω” και να μου “μιλήσουν” στο συναίσθημα και στο μυαλό. Αυτή η ανάγκη με κρατά στο θέατρο όλα αυτά τα χρόνια.
Θα θέλατε να κάνετε ένα σχόλιο πάνω στα πρόσφατα γεγονότα που υποβαθμίζουν τόσο πολύ τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα;
Η υποβάθμιση των καλλιτεχνικών επαγγελμάτων είναι διαρκής. Κατά καιρούς προστίθεται ένα ακόμη βαρίδι υποβάθμισης και των επαγγελμάτων και της καλλιτεχνικής παιδείας. Ανύπαρκτα επαγγελματικά δικαιώματα και συλλογικές συμβάσεις. Η εκπαίδευση στις παραστατικές τέχνες, στηρίζεται στον κόπο των σπουδαστών, στις γνώσεις και το φιλότιμο των δασκάλων τους. Οι σπουδαστές πληρώνουν αδρά για να σπουδάσουν. Οι επαγγελματικές προοπτικές είναι ελάχιστες.
Όσο καθυστερεί η δημιουργία Ανώτατης Εκπαίδευσης Παραστατικών Τεχνών, τα προβλήματα διογκώνονται και γίνονται δυσεπίλυτα. Η πολιτεία πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της. Από την άλλη, οι καλλιτέχνες είναι υποχρεωμένοι να συνεχίσουν να αγωνίζονται.