Της Άννας Παχή
Συνάντησα το Σωτήρη Καλυβάτση ένα παγωμένο απόγευμα. Προσπαθώντας να ζεστάνει τα ξεπαγιασμένα του δάχτυλα, ο αγαπημένος ηθοποιός, μίλησε στο iART για το ρόλο του στο έργο «Πρωταγωνίστριες», το χιούμορ που διαθέτουν οι Έλληνες και το γεγονός πως δεν κάνει σχέδια.
Προσφέρετε απλόχερα γέλιο πολλά χρόνια τώρα. Τι κάνει εσάς να γελάτε;
Διάφορα πράγματα αλλά γενικά είμαι ευχαριστημένος και χαρούμενος όταν κάνω τον κόσμο να γελάει. Έχει προέκταση και σε μένα, περνάω κι εγώ καλά.
Θα θέλατε να ασχοληθείτε με κάτι δραματικό;
Δεν ξέρω. Το σκέπτονται διάφοροι άνθρωποι τώρα τελευταία και μου το λένε. Δεν έχω πρόβλημα με την κωμωδία, δε με πειράζει, ούτε θέλω «να φύγει από πάνω μου». Έτσι κι αλλιώς με ενδιαφέρει να δοκιμάζω καινούρια πράγματα και κάτι δραματικό θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον. Θα ήθελα πάντως αν προκύψει κάτι τέτοιο, να έχει και λίγο χιούμορ μέσα. Ίσως ο θεός και το σύμπαν βοηθήσουν, έτσι ώστε να καταφέρω να κάνω και τέτοια πράγματα.
Πείτε μου για το ρόλο σας στις «Πρωταγωνίστριες».
Είμαι ένας εκ των δυο ταλαιπωρημένων και χωρίς στον ήλιο μοίρα ηθοποιών. Είναι σαιξπηρικοί, αποτυχημένοι, γυρνούν σε διάφορα μέρη της Αμερικής παίζοντας, κάπου γύρω στη δεκαετία του 50. Διαβάζω την αγγελία της θείας Φλόρενς που προσπαθεί να βρει τα χαμένα της ανίψια για να τους αφήσει την περιουσία της. Παρασέρνω τον συνάδελφό μου και μπαίνουμε στη διαδικασία να υποδυθούμε εμείς αυτά τα ανίψια για να πάρουμε την κληρονομιά. Στην πορεία ανακαλύπτουμε ότι πρόκειται για ανιψιές κι έτσι μεταμφιεζόμαστε πλήρως. Όταν όμως «μπαίνουμε» σε αυτό το σπίτι, «μπαίνουν» μαζί μας η αγάπη και ο έρωτας, αρχίζουμε να κινούμαστε διαφορετικά. Τελικά καταλήγουμε ερωτευμένοι, ξεχνάμε και τα θέατρα και τα λεφτά, περνάμε σε άλλη διάσταση. Είναι ωραίος ρόλος, μου άρεσε πολύ από την αρχή. Είναι κωμωδία καταστάσεων, δε λέμε αστειάκια. Το γέλιο βγαίνει αβίαστα, μέσα από αυτό που βιώνουν οι ήρωες.
Πως είναι η εμπειρία της συνεργασίας με το Μανούσο Μανουσάκη;
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, καθώς είναι η πρώτη μας και μεγάλη χαρά για μένα. Δεν ξέρω για τον ίδιο βέβαια.. Είναι άνθρωπος που προσφέρει τη δυνατότητα να πεις αυτό που σκέφτεσαι, συνεργάζεται ουσιαστικά, σε βοηθά να απελευθερωθείς, να κάνεις το καλύτερο που μπορείς. Έχει έναν τελείως προσωπικό τρόπο να κάνει πράγματα.
Θέλατε πάντα να γίνετε ηθοποιός;
Από μικρό με φώναζαν έτσι, ακόμα και στο Πολεμικό Ναυτικό όταν υπηρέτησα συνέβαινε το ίδιο, με φώναζαν ηθοποιό. Μάλλον είχα θέμα.. Κατά τα άλλα ήμουν σαν όλα τα παιδάκια, λίγο «κρυμμένος» σαν προσωπικότητα, με διάφορα ενδιαφέροντα. Το χιούμορ είναι μεγάλο κομμάτι της ζωής μου, αλλά όχι το μόνο.
Είστε ευχαριστημένος με την μέχρι τώρα πορεία σας;
Ναι, πολύ. Γενικότερα δεν αισθάνομαι ότι έχω απωθημένα, είμαι πολύ ικανοποιημένος.
Πόσο νομίζετε ότι μπορεί να βοηθήσει το γέλιο στο να βρούμε την αλήθεια;
Η σάτιρα κι όχι απλά η πλάκα, τις περισσότερες φορές, μας αφορά. Αυτά που λέει ο σατυρικός καλλιτέχνης συνήθως αφορούν τους ανθρώπους στους οποίους απευθύνεται, για αυτούς είναι τα μηνύματα, αλλά εκείνοι γελούν και το διασκεδάζουν αν και ουσιαστικά, είναι σα να τους μαλώνεις, να προσπαθείς να τους ταρακουνήσεις. Παρόλα αυτά δεν το καταλαβαίνουν, το χαίρονται. Με το γέλιο και το χιούμορ πιστεύω ότι μπορούν να ειπωθούν όλα, να περάσουν λίγο πιο εύκολα μέσα στον εγκέφαλό μας. Όταν βλέπουμε στεγνή την αλήθεια συνήθως δε μας αρέσει και προσπαθούμε να την αποφύγουμε, άσχετα αν αυτό δε γίνεται και απλώς στρουθοκαμηλίζουμε. Όμως, στο πρόγραμμα είναι όλα.
Σε αυτήν την τόσο δύσκολη περίοδο πως μπορεί να βοηθήσει το χιούμορ και η σάτιρα να πάμε ένα βήμα παραπέρα;
Πιστεύω ότι έτσι κι αλλιώς, με χιούμορ τα αντιμετωπίζουμε ήδη, διότι αν παίρναμε σοβαρά όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια τουλάχιστον, δε θα μπορούσαμε να τα ανεχτούμε. Μόνο με χιούμορ θα βγάζαμε μέσα σε τόσο λίγο χρονικό διάστημα οχτώ πρωθυπουργούς οι οποίοι είτε είναι κόκκινοι, είτε πράσινοι είτε μπλε, μαύροι, άσπροι, κάνουν ακριβώς τα ίδια πράγματα, καθώς τα έχουν υπογράψει. Όλα αυτά, μόνο με χιούμορ αντιμετωπίζονται. Και χαίρομαι που σε αυτήν τη δύσκολη περίοδο οι Έλληνες επιδεικνύουν όλα τα αποθέματα χιούμορ που διαθέτουν. Διαφορετικά θα έπρεπε να είχαμε ξεμπερδέψει εδώ και καιρό, πιστεύω. Δε νομίζω πως υπάρχει άλλος λαός, στην Ευρώπη τουλάχιστον, που θα μπορούσε να ανεχτεί όλα αυτά τα πράγματα, ούτε να συνεχίζει να τα ανέχεται. Δεν ξέρω πως το κάνουμε, πάντως είμαστε φουλ χιούμορ.
Είμαστε κι εκπαιδευμένοι, περάσαμε τέσσερις αιώνες υπό κατοχή..
Ναι, αυτή η εκπαίδευση έχει μπει μέσα μας για τα καλά. Μεγάλη υπομονή, ανοχή..
Κάνετε σχέδια;
Τι είδους σχέδια να κάνει κανείς, ειδικά στη χώρα μας.. Οι Άγγλοι λένε πως όταν οι άνθρωποι κάνουν σχέδια, ο Θεός γελάει, πόσω μάλλον στην Ελλάδα.. κι αυτοί που κάνουν σχέδια για εμάς, πάλι λάθος τα κάνουν. Αφήστε τα σχέδια. Να είμαστε γεροί και να αφηνόμαστε στη ροή των πραγμάτων, έτσι κι αλλιώς η ζωή μας φέρνει πράγματα και συνήθως, αυτά που θέλουμε.
Μετά τις Πρωταγωνίστριες;
Υπάρχουν διάφορα πράγματα στον ορίζοντα, αλλά όπως όλα, εδώ στην Ελλάδα, τίποτα δεν έχει οριστικοποιηθεί. Μέχρι το Πάσχα θα είμαστε εδώ, στο Θέατρο Ακάδημος και μετά, βλέποντας και κάνοντας.