Συνέντευξη στην Άννα Παχή

Γνώρισα τη Βίκυ στο Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ. Είναι πολλά αυτά που με εντυπωσίασαν επάνω της. Αρχικά, το ζεστό χαμόγελο και η ευγένειά της. Τα υπόλοιπα θα τα ανακαλύψετε μόνοι σας στην παρακάτω κουβέντα, με θέα τον Παρθενώνα.

Με την εμπειρία σου ως δημοσιογράφος, θα μπορούσες να γράψεις κάτι που να αποτυπώνει – θεωρώ – την πολιτιστική ζωή της χώρας.

Μέσα από την ΕΡΤ ναι. Είναι πολιτιστικό σχολείο. Όταν έκλεισε, κατάλαβα την μεγάλη της αξία και το θησαυρό που μου χάρισε. Βρέθηκα εκεί την άνοιξη του 1992, μετά από πορεία στα περισσότερα σχεδόν κανάλια της ιδιωτικής τηλεόρασης.  Εργάστηκα στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Η πρώτη εκπομπή ήταν στο εξωτερικό. Μάλλον έχω ‘αποστολή’ να περνάω τον πολιτιστικό ρυθμό της Ελλάδας στον κόσμο.

Ξέρω ότι έχει μεγάλη ανταπόκριση εντός και εκτός συνόρων.  

Είναι αλήθεια. Λέγεται «Δράκοι και Νεράιδες», οι δικοί μας δράκοι και νεράιδες. Ακούγεται εκτός από την Ελλάδα, στη Νέα Υόρκη, την Αυστραλία αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο.  Την παρακολουθούν Έλληνες και φιλέλληνες που γνωρίζουν ελληνικά. Στη Νέα Υόρκη για παράδειγμα, τα κολλέγια διδάσκουν την ελληνική γλώσσα. Οι φοιτητές το θεωρούν εξάσκηση, ειδικά τη δίλεπτη εκπομπή «Η Ελληνική γλώσσα, ο θησαυρός του κόσμου», αγαπημένη και «χαϊδεμένη» μου. Κατά τη διάρκειά της, γράφουν μηνύματα ότι την ακούν πολλές φορές επειδή κάθε λέξη που αναλύω, την αναλύουν και οι ίδιοι, την ψάχνουν, προσπαθούν να την πουν όπως εγώ.

Έχεις ταξιδέψει εκεί;

Έχω επισκεφθεί τη Νέα Υόρκη, το Χονγκ Κονγκ, το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης.. Δεν πήγα στην Αυστραλία ακόμη, λόγω υποχρεώσεων.

Ασχολείσαι και με την Ψυχολογία.

Η πρώτη μου σχολή, ήταν Δημοσιογραφίας. Υπήρξε βατήρας, εκεί μάθαινες τα πάντα εάν ήθελες. Είχα εξαιρετικούς καθηγητές. Μετά τελείωσα το Τμήμα Θεατρολογίας της Φιλοσοφικής. Με τους περισσότερους καθηγητές είμαστε φίλοι, συνεργαζόμαστε. Τελειώνοντας, μοιραία έπρεπε να εντρυφήσω στην Ψυχολογία, έτσι έκανα το μεταπτυχιακό μου σε αυτόν τον τομέα. Κατόπιν, καθώς πέρα από τους ακροατές των εκπομπών μου που αγαπώ πολύ, χρειαζόμουν και προσωπική επαφή για να μοιραστώ αυτά που θέλω, ξεκίνησα τα σεμινάρια.

Μόνη;

Αυτήν την περίοδο συνεργαζόμαστε με την Αλκυόνη Παπαδάκη, με την οποίαν έχουμε σχέση ψυχής. Δημιουργήσαμε καταπληκτική ομάδα. Πρόκειται για σεμινάρια Εκφραστικής Γραφής. Το υπόβαθρό της είναι η ψυχολογία του καθενός, πως εξελίσσουμε και αναπτύσσουμε τον εαυτό μας. Παραπέμπει και στον τίτλο της εκπομπής «Από το κοχύλι στο μαργαριτάρι», που εκπέμπει στο Γ’ Πρόγραμμα.

Υποθέτω ότι βοηθά την αυτοέκφραση.

Σε κάθε συνάντηση, δίνω πέντε λέξεις, άσχετες μεταξύ τους. Ζητώ να γράψουν ένα σενάριο χρησιμοποιώντας τις, με χρονικό όριο πέντε λεπτά. Φυσικά επαναστατούν, θεωρούν το χρόνο πολύ λίγο. Όμως, γράφουν όλοι και μια τουλάχιστον λέξη, την παίρνουν από το υποσυνείδητό τους. Τους αναθέτω κάτι που στην πραγματικότητα δεν είναι εφικτό. Για σενάριο μισής σελίδας θέλεις μέρες. Τα πέντε λεπτά πιέζουν τον εγκέφαλο να τραβήξει μνήμες από το υποσυνείδητο, για να ανταπεξέλθει στο χρονικό όριο. Χρησιμοποιώ επίσης τον «κόντρα ρόλο». Ας πούμε, κάποιος που γράφει ρομαντικά, συναισθηματικά, καλείται να γράψει από την πλευρά ενός δολοφόνου. Αυτό είναι το νόημα, να εκφράζεις πράγματα που δε μπορείς να εκφράσεις στην καθημερινότητα, πράγματα που οι κοινωνικές συνθήκες σου απαγορεύουν να πείς. Πέραν αυτού όμως, είναι και λογοτεχνία.

Φαντάζομαι τι θα βγαίνει από όλο αυτό…

Μια από τις μαθήτριες όταν πρωτοήρθε, δεν έβγαινε από το σπίτι μόνη. Τώρα έχει δική της επιχείρηση. Έβγαλε έναν απίστευτο εαυτό ο οποίος υπήρχε, απλά εκείνη δεν τον έβλεπε, γιατί φορούσε τα «μαύρα γυαλιά», που φοράμε οι περισσότεροι.

Γιατί, νομίζεις; Είναι οι κοινωνικές συμβάσεις τόσο πιο δυνατές από το άτομο;

Μεγαλώνουμε γνωρίζοντας τον κόσμο μέσα από τα μάτια άλλων. Φοράμε το φόρεμα που μας έραψαν, όχι εκείνο που διαλέξαμε. Μας στενεύει, μας πονά, αλλά το θεωρούμε δεδομένο. Η συνήθεια είναι μεγάλη ιστορία.. συνηθίζουμε και νιώθουμε ασφάλεια στον πόνο, στη μιζέρια ή τη δυστυχία.

Θυμήθηκα ένα “ανέκδοτο”. Ένας αλεξιπτωτιστής, πέφτοντας από το αεροπλάνο σκαλώνει κάπου κι αρχίζει να προσεύχεται για βοήθεια. Μια φωνή του λέει “κόψε τα σκοινιά”. Εκείνος φοβάται, δεν τα κόβει. Το άλλο πρωί βρίσκεται νεκρός, να αιωρείται μισό μέτρο πάνω από το έδαφος.

Υπάρχουν πολλές τέτοιες ιστορίες, καθοριστικές για τη ζωή μας. Βρισκόμαστε απέναντι από την Ακρόπολη, έναν μαγικό τόπο, γεμάτο ενέργεια. Ποιός αμφισβητεί την ενέργεια; Είναι αόρατη αλλά  δημιουργεί την ύλη. Αυτό δεν το μάθαμε τώρα, αλλά έντεκα χιλιάδες χρόνια πριν. Όλοι έχουμε λόγο ύπαρξης. Ακολουθώ το δρόμο της διαίσθησης, υπήρχε πάντα μέσα μου. Μια  καθηγήτρια στο μεταπτυχιακό, με ρώτησε γιατί δεν αφήνω τον εαυτό μου ελεύθερο. Εννοούσε τη σκέψη και τη διαίσθηση. Είναι η έννοια Insight, να βλέπεις μέσα σου και να εμπιστεύεσαι αυτό που βλέπεις. Τα τελευταία χρόνια το εμπιστεύομαι.

Η δημοσιογραφία είναι κάτι που ήθελες να κάνεις;

Λατρεύω τη δουλειά μου. Όπως κι εμείς, συνδέεται με τα πάντα. Υπάρχει σύνδεση παντού, αρκεί να το αντιληφθείς. Ο Επίκουρος έλεγε «Δε με ενοχλούν τα πράγματα αλλά ο τρόπος που τα αντιλαμβάνομαι». Ο Σωκράτης απαντά, «ναι μεν τα πράγματα, αλλά να τα αμφισβητείς».

Βρίσκεσαι συνέχεια με κόσμο και μάλιστα κόσμο διαφορετικό.

Αυτό είναι το μυστικό μου, το διαφορετικό. Από όλους παίρνω κάτι. Ακόμη και οι μίζεροι συναισθηματικά, μου υπενθυμίζουν ότι δεν πρέπει να γίνω έτσι. Πέρα από τις εκπομπές και τα σεμινάρια, αγαπώ πολύ και τις ομιλίες μου. Νιώθω πως έχω ραντεβού με τον έρωτα σε κάθε μια. Μου ανάθεσαν από το Ανοιχτό Λαϊκό Πανεπιστήμιο, μια για το Μάρτη. Την προετοιμάζω πολύ καιρό, παρόλο που το θέμα της το έχω ξανακάνει. Πάντα την αλλάζω. Εκεί θα υπάρχει άλλος κόσμος, οπότε πρέπει να ψαχτώ. Μέσα από το ψάξιμο γίνομαι πιο ενεργητική και χαίρομαι για αυτό που θα επακολουθήσει.

Είναι ωραία να περιμένεις κάτι όμορφο, να προετοιμάζεσαι για αυτό.

Έτσι είναι. Μου αρέσει να είμαι με κόσμο, αλλά  αγαπώ επίσης και τη μοναξιά. Συχνά λαχταρώ να γυρίσω σπίτι, στο Πόρτο Ράφτη, να μυρίσω το κυπαρίσσι, να λάβω την ενέργεια, να κόψω ένα λεμόνι από τη λεμονιά μου.

Οι περισσότεροι φοβούνται τη μοναξιά, τη θεωρούν κακό, την αρνούνται, με αποτέλεσμα να τα κάνουν όλα λίγο μπάχαλο.

Η μοναξιά είναι υπέροχο πράγμα. Προσδιορίζεσαι.

Μιλησέ μου λίγο ακόμη για τα σεμινάρια.

Πέρα από την Εκφραστική γραφή, υπάρχουν κι άλλα. Το πρώτο λέγεται «Όσα δεν μπόρεσα να σου πω». Το δεύτερο, «Επιστημονική Φαντασία». Τώρα ξεκινούν οι «Αστυνομικές Ιστορίες». Όλα έχουν το υπόβαθρο της ψυχοεκπαίδευσης. Εκπαιδεύεις τον εαυτό, την ψυχή σου, από το να βρίσκεις διάφορες λέξεις και να μιλάς σωστά, απλά, μέχρι το σημείο «γιατί γράφω; Πως το γράφω, τι μου συμβαίνει; Με επηρρεάζει, το φοβάμαι, μήπως πρέπει να αντιμετωπίσω το φόβο, να αλλάξω κάτι στη ζωή μου;»

Είναι μεγάλη απόφαση, μερικοί θεωρούν πως δεν έχουν το ψυχικό σθένος…

Είμαστε όλοι παιδιά του Θεού, κατ’ εικόνα και ομοίωση. Εκείνος μας άφησε την ελεύθερη βούληση. Όποιος θέλει, μπορεί να κάνει θαύματα. Τα θαύματα δεν είναι για να τα ακούμε μόνο. Η ψυχολογία μπορεί να μας βοηθήσει να γίνουμε εμείς το θαύμα. Προσωπικά, όταν χρειάστηκε, με βοήθησε εξαιρετικά πολύ η Ρένα Καρατζαφέρη, μιλώντας μου για το self healing, την αυτοΐαση. Όλα όσα μου είπε τότε, τα κατέγραψα και με βοήθησαν, συν Θεώ φυσικά.

Έκανες όμως τις προσπάθειές σου.

Χρειάστηκε πολλή δουλειά, πολύς πόνος. Ζω τα πάντα σε ένταση.  Όμως, απαιτώ ουσιαστικές σχέσεις στη ζωή μου. Ότι μεταφέρω στο όποιο κοινό μου, είναι και δικές μου εμπειρίες, όχι μόνο θεωρία. Αλλιώς είναι ψέμματα κι ο άλλος το καταλαβαίνει. Εξαιρετικές εμπειρίες και πολλά πράγματα έμαθα από τους μαθητές μου στην ΑΚΜΗ και τη ΔΟΜΗ. Δίδασκα δέκα χρόνια περίπου, Ψυχολογία της Διαφήμισης. Όταν στα Χανιά, με άκουγαν γύρω στα 300 άτομα να μιλώ για την Θετική Ψυχολογία και τι μπορούμε να κάνουμε για να τη βιώσουμε, μια κυρία είπε ότι μιλώ από θέση ισχύος, καθώς τα έχω όλα, τέλεια. Της απάντησα πως πέρασα καρκίνο, έκανα σειρά χειρουργείων, είμαι μητέρα, ευτυχισμένη, εργαζόμενη και παράγω έργο, όχι δουλεία, για αυτό είμαι εδώ και περιγράφω την εμπειρία μου. Έγινε χαμός.

Είναι πολύ εύκολο να κρίνει κάποιος.

Με τέτοιου είδους κρίση, σπαταλάμε ενέργεια. Αν «φύγουμε» από την κουβέντα μας, την εξαιρετική θέα του ναού της Ακρόπολης κι αρχίσουμε να κουτσομπολεύουμε τους γύρω, χάσαμε το νόημα. Η θάλασσα είναι η μεγαλύτερη ίαση, γιατρεύει τα πάντα, κι ο κόσμος αντί να την κοιτά, ασχολείται με το κινητό. Είναι παθολογία.

Πόσα πράγματα κάνεις…

Μου τα έμαθε ο καρκίνος αυτά, ο μεγαλύτερός μου δάσκαλος. Εκτίμησα τη ζωή πιο πολύ.

Άλλη δραστηριότητα στην τηλεόραση;

Έγινε δεκτή η πρότασή μου για σειρά ντοκιμαντέρ με τίτλο «Έτσι γιορτάζουν οι Έλληνες» που καταγράφει τις γιορτές ανά περιφέρεια. Ταυτόχρονα δείχνει πόσο συνδεδεμένοι είμαστε με το χθες. Όλες μας οι γιορτές, μα όλες, έχουν βάση στην αρχαιότητα. Μέσα από εκεί, αγάπησα ακόμη περισσότερο την Ελλάδα, γιατί μου δόθηκε η ευκαιρία να μείνω σε ένα μέρος, να μάθω πολλά. Για παράδειγμα, στη Βόνιτσα, το Δεκαπενταύγουστο, πολλοί Έλληνες του εξωτερικού έρχονται μόνο για αυτήν την ημέρα. Κλαίνε με τον ήχο του κλαρίνου στη μαγική αυτή περιοχή, όπως μαγική είναι ολόκληρη η Ελλάδα. Η Ήπειρος μου άρεσε πάντα, αλλά εκεί τη γνώρισα, ήρθα σε επαφή μαζί της, μέσα από την εξαιρετική φιλοξενία του Δημάρχου και των κατοίκων. Ξυπνούσαμε χαράματα και πηγαίναμε στα γεφύρια να δούμε τον αετό να βγαίνει από τη φωλιά του. Αυτά τα βιώματα με συντροφεύουν, είναι ο πλούτος μου. Νιώθω πλούσια, χωρίς λεφτά. Έχω δυο παιδιά που μεγάλωσα μόνη και σήμερα είναι επιστήμονες. Είμαστε όλοι Εθελοντές Ζωής, αυτό μας δίνει χαρά και το λέμε για να  πολλαπλασιαστεί. Αρκετοί ακροατές, έχουν καλύψει διάφορες αιτήσεις που ακούγονται στην εκπομπή, όπως ας πούμε την ενίσχυση ενός σχολείου για παιδιά με ειδικές ανάγκες.  Είμαι μέλος της Unesco Τέχνης – Λόγου και Επιστημών και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγου Εθελοντών Αιμοδοτών. Η Αιμοδοσία δεν είναι διαδεδομένη στη χώρα μας και υπάρχουν πολλά παιδιά που χρειάζονται αίμα.

Χόμπι;

Λατρεύω τη θάλασσα, είμαι ιστιοπλόος. Παίρνω ενέργεια από αυτήν, με κάνει πάντα καλά. Διαβάζω επίσης αρκετές ώρες, δε μπορώ να μην το κάνω. Οφείλω να είμαι ενημερωμένη, για τους ακροατές, για τους μαθητές μου.  Χαλαρώνω με τα παιδιά μου πάνω από όλα και την Ίρμα, το γλυκύτατο σκύλο μου. Επίσης, αγαπώ την ταχύτητα. Έχω λάβει μέρος σε ερασιτεχνικούς αγώνες κι έμαθα πολλά μέσα από εκεί.

Ζεις συνειδητά, με ανοιχτό μυαλό.

Υπάρχουν τρεις κατηγορίες ανθρώπων: οι Υπνοβάτες, μια κατάσταση που την περνάμε όλοι όταν ξεχνάμε πράγματα για παράδειγμα, επειδή το μυαλό μας είναι απασχολημένο. Οι Παρατηρητές, που παρατηρούν τα πάντα, χωρίς όμως να απωθείται η προσοχή τους και οι Αφυπνισμένοι. Προσπαθώ να μπω στους τελευταίους.

Όταν δείχνεις τον πραγματικό σου εαυτό, μαζεύεις γύρω σου τους κατάλληλους για σένα ανθρώπους.

Αυτό είναι δεδομένο. Η ψυχή δεν έχει όρια, η ενέργειά της δε δαμάζεται. Όπως και η ενέργεια του Θεού, είναι άπλετη, άφθονη για όλους. Η δύναμή της είναι απόλυτη. Εμείς δε γνωρίζουμε πως να την εκφράσουμε, παρόλο που είναι μέσα μας. Υπάρχει μια μικρή ιστορία. Κάποτε οι θεοί βαρέθηκαν να είναι μόνοι κι έφτιαξαν τους ανθρώπους, όντα όπως οι ίδιοι. Στην αρχή οι άνθρωποι έκαναν καλή παρέα, όταν όμως ανακάλυψαν πως έγιναν κατ’ εικόνα και ομοίωση, θέλησαν να γίνουν θεοί οι ίδιοι. Διαφώνησαν για το ποιός θα είναι ο αρχηγός κι άρχισαν να σφάζονται. Μετά από καιρό ξαναμαζεύτηκαν οι θεοί, να δουν τι θα γίνει με αυτήν την κατάσταση. Αναρωτιόντουσαν πως θα έδειχναν στους ανθρώπους ότι η Αγάπη είναι το μυστικό  για να επιβιώσουν όλοι. Αποφάσισαν να τους την κρύψουν κι άρχισαν να σκέφτονται κρυψώνες. Τα βουνά, τη θάλασσα. Στο τέλος, ο μέγας θεός βρήκε τη λύση. Έκρυψαν την Αγάπη, τη δύναμη δηλαδή, στην ψυχή των ανθρώπων. Είναι μέσα μας.

Κάνεις ραδιόφωνο, ένα μέσο εξ ορισμού μαγικό. Ζεις δίπλα στη θάλασσα, σε σπίτι με πιάνο, παιδιά, την Ίρμα, πράγματα εξίσου μαγικά. Τα απολαμβάνεις;

Ναι, πάντα. Ας μην ξεχνάμε όμως την ισορροπία. Δράκοι και νεράιδες. Οι νεράιδες μου είναι όλα τα παραπάνω. Με τους δράκους μου κατάφερα όχι να γίνω φίλη, αλλά να φιλιωθώ. Είναι σημαντικό. Κατάφερα να συμφιλιωθώ με το θάνατο.  Δε γνωρίζουμε πότε θα συμβεί, δεν εκπαιδευόμαστε για αυτόν, ένα φυσικό, αναμενόμενο γεγονός. Κάποτε μια καθηγήτρια μπήκε στην τάξη και ζήτησε ως  εργασία, να σκηνοθετήσουμε το θάνατό μας. Αρχικά πάθαμε σοκ, αλλά όταν τελείωσε το course, φύγαμε όλοι με ένα τεράστιο γέλιο. Είμαι πλέον ευτυχής, έτοιμη ανά πάσα στιγμή.

Δεν μπορείς να εκτιμήσεις κάτι αν δεν βιώσεις το αντίθετό του. Είμαστε επιθετικοί σε ότι συμβαίνει, ενώ θα έπρεπε να το αγκαλιάζουμε

Το αγκαλιάζεις για να γίνει πιο ήπιο. Ο πόνος είναι ενέργεια όπως και η αγάπη που δεν έχει πρόσωπο,  είναι κάτι άυλο, η ψυχή του καθενός. Αν μου κόψουν το πόδι ξαφνικά, θα με σκοτώσει το σοκ. Αν όμως το ξέρω από πριν θα πω, «μέχρι εδώ αντέχω». Σε αυτό το σημείο βρίσκομαι τώρα.

Έχεις κάνει τόσα που φαντάζουν εξωπραγματικά.  

Έτσι μου λένε. Για μένα είναι πολύ απλά τα πράγματα. Άρχισα να «ψάχνω» από τα δέκα μου χρόνια. Έγινα παρατηρήτρια συμπεριφορών, ήθελα να μάθω τα πάντα.

Φωτογραφίες άρθρου: Όλγα Παπακυριακού – Αλέξανδρος Χατζάκης Art & Photo Chatzakis

 

*Η Βίκυ Τσιανίκα, εκτός από τη δημοσιογραφική της απασχόληση στην ΕΡΤ έχει γράψει τα παραμύθια «Ο Θλιμμένος Φλαουτίστας» – εκδόσεις ΔΡΟΜΩΝ και «Η Πεφταστέρια» –  εκδόσεις ΚΑΜΠΥΛΗ

Σεμινάρια στην Συναισθηματική Διαλεκτική:

«Όσα δεν μπόρεσα να πω» – «Ιστορίες Επιστημονικής Φαντασίας» – «Αστυνομικές Ιστορίες»

Αθηνάς 30 – Μοναστηράκι

Τηλ. Επικοινωνίας: 6946 105520