Συνέντευξη στην Άννα Παχή

Μια κόκκινη ομπρέλα ταξιδεύει μέσα σε έναν πίνακα. Μια θεά αφηγείται την ιστορία της. Η συγγραφέας Ελπίδα Μηναδάκη, μιλά στο iart.gr για την παράσταση «Το ταξίδι της κόκκινης ομπρέλας», για την Τέχνη αλλά και για το «τι σημαίνει να αγαπάς και να στηρίζεις τα όνειρά σου»…

Μίλησέ μας για «το Ταξίδι της Κόκκινης Ομπρέλας»

Πρόκειται για το δεύτερο βιβλίο μου, που κυκλοφόρησε το 2013.Το «ταξίδι»,  με τα χρόνια αγαπήθηκε ιδιαίτερα κι έφτασε να το γνωρίσει πολύς κόσμος, κάτι που μου έδωσε μεγάλη χαρά. Από τη μια η αγάπη του κοινού κι από την άλλη το θέμα του, που έχει σχέση με Τέχνη και Μυθολογία που μου αρέσουν πολύ, με ώθησαν στην απόφαση να το κάνω παράσταση. Σκέφτηκα πως, αφού αρέσει πολύ στα παιδιά, τους κάνει εντύπωση η ιστορία του πίνακα, το θέμα του, που είναι  η θεά Αφροδίτη, δίνει τροφή για γνώση αλλά ταυτόχρονα τα διασκεδάζει, θα ήταν ωραίο να έβλεπαν τη δράση, μπροστά τους.

Ποια ήταν η διαδικασία;

Η σκέψη υπήρχε από την αρχή, με την έννοια του ‘ωραία θα ήταν’. Καθώς δεν είχα ασχοληθεί ποτέ με τη διασκευή, προσέγγισα κάποιους ανθρώπους του χώρου για να το διασκευάσουν. Όμως, στη ζωή πολλές φορές δεν έρχονται τα πράγματα όπως τα σκέφτεσαι. Προσπάθησα να κάνω κάτι, δεν βγήκε όπως το είχα στο μυαλό μου, κι έτσι, τελικά, το έκανα μόνη μου. Αυτό άλλωστε συμβαίνει συχνά. Πολλοί άνθρωποι ξεκίνησαν να κάνουν κάτι μόνοι τους, επειδή δεν έβρισκαν αυτόν τον άλλον που θα το έκανε. Γενικά γράφω διάφορα πράγματα, κι έτσι αποφάσισα να το δοκιμάσω. Ήταν δύσκολο αλλά και πολύ ενδιαφέρον. Είχα ήδη στο μυαλό μου τους ήρωες, τις προσλαμβάνουσες.. Η δυσκολία ήταν να προσθέσω κι άλλους. Η παράσταση χρειαζόταν περισσότερα πρόσωπα, πιο ζωντανά πλάσματα, για να το ‘ντύσουν’. Τους δημιούργησα λοιπόν. Μετά, είχα τη χαρά να γνωρίσω το Γιώργο Δουργούτη και του έδειξα αυτό που είχα. Του άρεσε και προχωρήσαμε. Ήμουν πια στο σημείο που είχα και το έργο και το σκηνοθέτη.

Η μισή δουλειά έγινε.

Ναι, αν και η υπόλοιπη μισή, ήταν αρκετή! Να στήσεις, να βρεις τα σκηνικά, τους ηθοποιούς, το θέατρο.. Η παραγωγή είναι δική μου οπότε έπρεπε να ασχοληθώ με όλα..

Πως ένιωθες στην πρεμιέρα;

Πάρα πολύ αγχωμένη. Έχω παίξει σε θεατρικές παραστάσεις και νόμιζα πως αφού δε συμμετείχα ως ηθοποιός, θα ήταν πιο εύκολο. Το άγχος όμως είναι διπλό τελικά. Δεν έχεις τον έλεγχο. Εσύ παραδίδεις το έργο, αλλά, άλλοι θα παίξουν, άλλοι θα το οδηγήσουν και θα το υλοποιήσουν. Έχεις την αγωνία αν θα το αποδώσουν όπως το έχεις στο μυαλό σου, αν θα αρέσει, αν θα το αγαπήσει ο κόσμος. Αγωνιούσα για το τι είδους αντιδράσεις θα υπάρξουν.

Από ότι είδα, άρεσε και στα πιτσιρίκια και στους μεγάλους.

Ευτυχώς! Η σκηνοθεσία του Γιώργου είναι πολύ έξυπνη. Μια μεγάλη δυσκολία έγκειται στο ότι υπάρχουν μόνον δυο ηθοποιοί που καλούνται η κάθε μια να υποδυθεί τρεις ρόλους. Ο  Γιώργος βρήκε τον τρόπο και τα συνέδεσε όλα, έτσι που οι αλλαγές γίνονται πολύ γρήγορα. Τόσο η Μάνια Βλαχογιάννη όσο και η  Ρένα Τσουρή, ανταποκρίθηκαν με τον καλύτερο τρόπο. Το έργο αρέσει στις μαμάδες επειδή μαθαίνουν κι εκείνες πράγματα για τον κλασικό αυτόν πίνακα. Ο κόσμος τον γνωρίζει, είναι υπαρκτός και αναπαύεται στο μουσείο Οφίτσι της Ιταλίας, οπότε αν βρεθεί κάποιος προς τα εκεί, μπορεί να τον απολαύσει. Ο στόχος είναι να μπουν τα παιδιά στο χώρο της Τέχνης απαλά, όμορφα. Καθώς το έργο απεικονίζει την ελληνική θεά Αφροδίτη, το όφελος είναι διπλό: Μαθαίνουν πράγματα για τον πίνακα αλλά και για τη θεά. Το θεώρησα πολύ ενδιαφέρον.

Πες μας λίγα λόγια για το πρώτο σου βιβλίο.

Λέγεται «Λίτσα-σακουλίτσα» και νομίζω πως τώρα είναι πιο επίκαιρο, καθώς το θέμα του είναι μια σακούλα του σούπερ μάρκετ, που ονειρεύεται να γίνει κάτι παραπάνω. Μια επώνυμη τσάντα ας πούμε, ή μια σακούλα για ακριβά καλλυντικά, ο,τιδήποτε. Παραπονιέται και θεωρεί τον εαυτό της μη-χρήσιμο. Ώσπου μπαίνει σε ένα σπίτι όπου τη βρίσκει ένα κοριτσάκι. Η μητέρα του παιδιού χρησιμοποιεί τη Λίτσα για να βάλει μέσα το ταπεράκι της μικρής για το σχολείο. Στη διαδρομή αρχίζει να βρέχει. Το κοριτσάκι δεν είχε ομπρέλα και χρησιμοποίησε τη σακούλα για να μη βραχεί. Η Λίτσα νιώθει για πρώτη φορά πως είναι χρήσιμη. Άρχισε λοιπόν να αντιλαμβάνεται τη σημασία της. Στη συνέχεια χάνονται γιατί το κοριτσάκι την ανακυκλώνει κι εμείς μαθαίνουμε διάφορα πράγματα για την ανακύκλωση. Τι σημαίνει, πως με την ανακύκλωση αναγεννιέται κάτι, δεν πεθαίνει. Ξαναβρίσκονται μετά, αλλά η Λίτσα έχει πια άλλη μορφή. Γενικά έχω μια κλίση στη γέννηση και την ανα-γέννηση. Θεωρώ πως τα πράγματα δεν τελειώνουν, αλλά κάπως ξαναρχίζουν.

Πότε ξεκίνησες να γράφεις;

Από μικρή. Ιστορίες, σενάρια.. Πάντα μου άρεσε. Ένα διήγημά μου βρίσκεται σε μια συλλογική έκδοσή. Τώρα ετοιμάζω το επόμενο που κι αυτό έχει να κάνει με την τέχνη. Αφορά το Ντεγκά, λέγεται «Η μπαλαρίνα που δε χόρευε» και μιλά για ένα κορίτσι που θέλει να γίνει χορεύτρια, αλλά ένα μικρό ατύχημα της αλλάζει προσωρινά τα σχέδια. Ανακαλύπτει σε ένα μπαούλο μια σχετική ζωγραφιά, κατόπιν μαθαίνει πως η προ-γιαγιά της ήταν χορεύτρια, και με ένα μαγικό τρόπο, μεταφέρεται στο Παρίσι του 1930 μαζί με το ζωγράφο. Μαθαίνουμε για τον Ντεγκά, το χορό και για το τι σημαίνει να αγαπάς και να στηρίζεις τα όνειρά σου.

Πολύ όμορφο αυτό που είπες.

Έχει δραματοποιηθεί και αυτό από την εξαιρετική ομάδα «Καρυδότσουφλο». Συμμετείχαμε με την παράσταση αυτή, που έχει τη μορφή μαύρου θεάτρου, στην εκδήλωση «Μικρό Παρίσι» και κάποια στιγμή θα επαναληφθεί. Έχω την άποψη ότι είναι πολύ ωραίο να υποστηρίζεται ένα βιβλίο από μια δραματοποίηση. Το ένα λειτουργεί στο άλλο συμπληρωματικά.

Έχεις στο πλάνο σου να γράψεις κάτι για ενήλικες;

Ναι, αλλά όχι ακόμη. Δεν ξέρω για μυθιστόρημα, αγαπώ περισσότερο τις μικρές ιστορίες που συνδέονται μεταξύ τους. Για να καταλάβεις, η αγαπημένη μου ταινία, είναι «η Κάλπικη Λίρα». Μου αρέσουν οι σπονδυλωτές ιστορίες. Έχω κάτι σχετικό στο μυαλό μου, όταν έρθει η ώρα…

Τι σου λένε τα πιτσιρίκια;

Χαίρονται, είναι πολύ ζεστά. Τους αρέσει η Αφροδίτη, ο Πηγασούλης… είναι πολύ θετικά κι εκδηλωτικά. Ταξιδεύουν μέσα από αυτό.

Τα παιδιά είναι συνήθως μπροστά από μια οθόνη. Ίσως δεν μπορούν να ταυτιστούν με κάτι τόσο ζωντανό όσο το θέατρο.

Νομίζω πως τα παιδιά που έρχονται στο θέατρο δεν ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία. Γενικά δεν είναι όλα για όλους. Από ότι βλέπω, εκείνα που βλέπουν την παράσταση παρακολουθούν γενικά θέατρο. Διαβάζουν. Νομίζω πως δύσκολα θα έρθει ένα παιδί ‘εθισμένο’ στο play station για παράδειγμα. Λυπάμαι που το λέω κι εύχομαι να μην ισχύει  γιατί όλα έχουν να κάνουν με τους γονείς. Ευτυχώς υπάρχουν πολλοί που θέλουν να προσφέρουν στα παιδιά τους κάτι παραπάνω. Θεωρώ πάντως πως τα παιδιά που βλέπουν θέατρο, το θέλουν, το έχουν ανάγκη κι έχουν μεγαλώσει ανάλογα. Για εκείνα που τους αρέσει το play station, υπάρχουν ανάλογες παραστάσεις. Δε μπορώ να τα ‘κλέψω’ από εκεί. Θα το ήθελα, αλλά σημασία έχει να κάνεις κάτι που να αρέσει σε αυτόν που το βλέπει, να μην πιέζεται. Πάνω σε αυτό, να πω ότι κάνω πέντε χρόνια τώρα δημιουργική γραφή στο Βιβλιοπωλείο «Τετράγωνο». Έρχονται παιδιά και παρακολουθούν το σεμινάριο ‘δημιουργική γραφή για μικρούς συγγραφείς’. Μαθαίνουν να γράφουν ιστορίες με διαφορετικούς τρόπους, ήχους, εικόνες και στο τέλος τις δραματοποιούμε. Είναι πολύ ωραίο και πάει επίσης πολύ καλά. Τα παιδιά που συμμετέχουν είναι παιδιά που γράφουν, γενικά. Κάποιος που βαριέται το γράψιμο, δεν θα έρθει. Το σεμινάριο βοηθά ιδιαίτερα τα παιδιά με δυσλεξία, ή τα συνεσταλμένα παιδιά. Εκεί που έγραφαν μια γραμμή, φτάνουν να γράφουν ολόκληρες ιστορίες. Είναι μεγάλη ικανοποίηση.

Που είναι αυτό;

Στην Αγ. Δημητρίου 177 στον Άγιο Δημήτριο. Τα καινούρια μαθήματα ξεκινούν από το Φλεβάρη του 2019.

Είπες πως έγραψες και σενάρια.

Ναι, για μια ταινία μικρού μήκους και σήριαλ. Έπεσα όμως πάνω στην κρίση και δεν προχώρησαν. Δεν πειράζει. Ήταν καλό γιατί δέχτηκα καλές κριτικές. Ίσως κάποια στιγμή βγουν από το συρτάρι.

Η συγγραφή είναι δύσκολο πράγμα. Πρέπει να βγάζεις και τον εαυτό σου στον άλλον.

Ακόμη θεωρώ πως είμαι στην αρχή. Με ενδιαφέρει κάτι για ενήλικες, όπως είπαμε πριν γιατί ‘τρίβεσαι’ και μετράς τις δυνάμεις σου. Και το παιδικό είναι δύσκολο, έχει όμως τελείως διαφορετική διαδικασία. Προσπαθείς να γράψεις κάτι που είναι η αλήθεια σου. Πολλοί λένε ‘θέλω να γράψω βιβλίο’. Κι εγώ θέλω να κάνω μια ταινία, μου αρέσει. Πρέπει όμως να έχεις να πεις κάτι. Όταν δεν είχα κάτι να πω, δεν έλεγα τίποτα. Όταν όμως έχεις να πεις κάτι και περνάς καλά, πιστεύω πως θα περάσουν κι οι άλλοι καλά.

Κριτική και πληροφορίες για την παράσταση εδώ