pet1

Της Ελισάβετ Καλερίδου*

Η παρουσία ζώων στο ανθρώπινο περιβάλλον είναι μια πρακτική και ταυτόχρονα μια ανάγκη που υφίσταται εδώ και χιλιάδες χρόνια. Από την εποχή που ο άνθρωπος οργανώθηκε σε κοινωνίες και είτε εγκαταστάθηκε σε ένα τόπο, είτε ακολούθησε νομαδική ζωή, εξημέρωσε και ενσωμάτωσε στην καθημερινότητά του μια ποικιλία ειδών ζώων για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Βασικά χρησιμοποιήθηκαν σαν πηγές ενέργειας λόγω της μεγάλης μυϊκής δύναμής τους και των προϊόντων που παρήγαν, αλλά και  για την προστασία από άλλα ζώα ή και εχθρικές ανθρώπινες ομάδες.

Τα άλογα βοηθούσαν τις μετακινήσεις- μεταφορές σε ειρηνικές αλλά και σε πολεμικές περιόδους, στο κυνήγι καθώς και για την παραγωγή έργου σε διάφορες άλλες ανάγκες. Τα βοοειδή χρησιμοποιήθηκαν επίσης σε εργασίες, αλλά και στην παραγωγή τροφής. Τα μικρά μηρυκαστικά έδιναν το μαλλί τους, το γάλα, το κρέας. Η οικιακή πτηνοτροφία ήταν επίσης πολύ σημαντική, κότες, πάπιες, χήνες έδιναν αυγά και κρέας για τη σίτιση της κοινότητας. Εκτρέφοντας ζώα, ο άνθρωπος έπαψε να είναι εκτεθειμένος στην ανάγκη και την αβεβαιότητα του κυνηγιού. Εγκαταστάθηκε σε μόνιμα σημεία, έγινε καλλιεργητής και εκτροφέας, εξασφαλίζοντας έτσι όχι μόνο καλύτερες συνθήκες διαβίωσης αλλά και την επιβίωσή του σε δύσκολους καιρούς.

Η σχέση του ανθρώπου με τα ζώα έχει συνέχεια μέσα στο χρόνο, φθάνοντας μέχρι σήμερα. Οι περισσότεροι από εμάς εξακολουθούμε να διατηρούμε ζώα στο στενό περιβάλλον μας, μόνο που οι ανάγκες πλέον είναι διαφορετικές. Στις περισσότερες ανθρώπινες κοινωνίες δεν χρησιμοποιούμε άλογα για τις μετακινήσεις -μεταφορές γιατί διαθέτουμε αυτοκίνητα. Δεν διατηρούμε μια αγελάδα ή μια κατσίκα στην κουζίνα μας για το καθημερινό γάλα, μας το παρέχουν οι μεγάλες γαλακτοπαραγωγικές μονάδες. Και οπωσδήποτε το μπαλκόνι δεν είναι το καταλληλότερο μέρος για να εκτρέφεις κοτούλες! Τα ειδικά καταστήματα διαθέτουν, έναντι του ανάλογου αντίτιμου βέβαια, ό,τι μπορεί να έχει ανάγκη ή να επιθυμήσει κανείς.

Ο άνθρωπος της πόλης έχει άλλου είδους ανάγκες που τις καλύπτει με την  απόκτηση κατοικίδιων ζώων. Σκύλοι, γάτες, κουνέλια, πουλιά, ψάρια και μια μεγάλη γκάμα από τα λεγόμενα εξωτικά ζώα, παίρνουν θέση στο χώρο και στη ζωή μας, διατηρώντας τη συνέχεια που αναφέρθηκε πριν.

Για ποιό λόγο λοιπόν οι άνθρωποι στις σύγχρονες πόλεις έχουν την ανάγκη να διατηρούν ζώα κοντά τους;

Η συμβίωση με ένα κατοικίδιο και η φροντίδα του, προσφέρει πολλά οφέλη με μετρήσιμα μάλιστα αποτελέσματα, σχετικά με την αρτηριακή πίεση, το σάκχαρο, τη σωματική και ψυχική ευεξία.

Έχοντας τη φροντίδα ενός σκύλου για παράδειγμα, ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος για τη διατροφή του, την υγεία του, την άσκηση και την κοινωνικοποίησή του. Αισθάνεται χρήσιμος και σημαντικός, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η αυτοπεποίθησή του και να απομακρύνονται καταθλιπτικές σκέψεις.

Ιδιαίτερα ωφελούνται άνθρωποι που είναι μόνοι ή μεγάλης ηλικίας. Με ένα ζώο κοντά τους, έχουν αλληλεπίδραση, συντροφιά, κοινωνικοποίηση, καλύτερη σωματική, ψυχική αλλά και διανοητική κατάσταση.

Άτομα με προβλήματα, κινητικά ή άλλα, βρίσκουν σε ένα σκύλο ή μια γάτα την απόλυτη αποδοχή και σε κάποιες περιπτώσεις, όπως συμβαίνει με τους σκύλους οδηγούς τυφλών, ένα πολύτιμο βοηθό και συνεργάτη.

Σε μια τυπική οικογένεια με μικρά ή μεγάλα παιδιά, η παρουσία ενός ζώου καταπραΰνει τις εντάσεις και καλλιεργεί την ομόνοια και τη συνεργασία για ένα κοινό σκοπό που είναι η φροντίδα και η καλή διαβίωση του κατοικίδιου.

Τα παιδιά, αλληλεπιδρώντας με ένα ζώο, μαθαίνουν τα όριά τους, καλλιεργούν το αίσθημα να νοιάζονται για κάποιον άλλο και να μοιράζονται πράγματα, αλλά ταυτόχρονα αναπτύσσουν και καλύτερη κατάσταση υγείας με την ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού τους.

Το χάϊδεμα της γούνας ενός κατοικίδιου είναι ηρεμιστικό και αγχολυτικό, έτσι όποιος δεν έχει πρόχειρη μια γάτα, για παράδειγμα, καταφεύγει στο να πάρει αγκαλιά ένα λούτρινο ζωάκι!

Η παρουσία ζώου κοντά στον άνθρωπο, του θυμίζει τη χαμένη του επαφή με τη φύση και το φυσικό περιβάλλον.

Ο άνθρωπος έζησε για χιλιάδες χρόνια και εξελίχθηκε σε στενή αλληλεξάρτηση με τα ζώα, πάντα ήταν μέρος του περιβάλλοντος του, δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτά.

Άνθρωποι και ζώα, είμαστε συγκάτοικοι και συνοδοιπόροι στον πλανήτη γη, μοιραζόμαστε τους πόρους του και αλληλεπιδρούμε αποφασιστικά, συμβάλλοντας στη διαδικασία της εξέλιξης.

Ας προσπαθήσουμε να φανταστούμε έναν πλανήτη χωρίς κανενός είδους ζώα. Δεν είναι εύκολο και δεν έχει κανένα ενδιαφέρον ο κόσμος και η ζωή χωρίς αυτά.

*Ελισάβετ Καλερίδου – Κτηνίατρος ΑΠΘ