Γράφει η Άννα Παχή

Πρώτη Μαΐου του 1886 στο Σικάγο, την τότε καρδιά της βιομηχανικής Αμερικής, πάνω από μισό εκατομμύριο εργάτες μαζί με τις οικογένειές τους, διαδηλώνουν ειρηνικά με σύνθημα “Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ξεκούραση, οχτώ ώρες ύπνου”. Περικυκλωμένοι από  αστυνομικούς, παρακολουθούν τις ομιλίες, όταν ο Επικεφαλής της Αστυνομίας διατάζει να διαλυθεί η συγκέντρωση. Από το πλήθος πετιέται μια χειροβομβίδα που σκοτώνει επί τόπου 7 αστυνομικούς και η πλατεία Haymarket μετατρέπεται σε πεδίο μάχης. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, νεκροί έπεσαν οχτώ αστυνομικοί και τέσσερις διαδηλωτές.  Παραμένει ακόμη αδιευκρίνιστος ο αριθμός των νεκρών καθώς πολλοί τραυματίες κατέληξαν στα νοσοκομεία της πόλης τις επόμενες ημέρες. Οκτώ διαδηλωτές συνελήφθησαν, τέσσερις καταδικάστηκαν σε θάνατο κι ένας αυτοκτόνησε. Η καταδίκη τους δεν βασίστηκε σε στοιχεία, απλώς ο εισαγγελέας Τζούλιους Γκρίνελ, θεώρησε και έπεισε τους ένορκους, ότι οι κατηγορούμενοι ενθάρρυναν με τους λόγους τους τον άγνωστο βομβιστή. στην Η δίκη τους έβαλε τις βάσεις όπου στήθηκε το Εργατικό Κίνημα.

Ήταν το 1889, όταν η Δεύτερη Σοσιαλιστική Διεθνής καθιέρωσε την Πρωτομαγιά ως εργατική εορτή.

Ένα χρόνο νωρίτερα, στην Ελλάδα, οι καπνεργάτες της Δράμας αποφάσισαν να απαιτήσουν δεκάωρη, κι όχι δωδεκάωρη ή και παραπάνω ωρών εργασία. Είχαμε ακόμη τους Τούρκους πάνω από το κεφάλι μας. Ακολούθησε, το 1892 η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση εργατών, υπό τον Σύλλογο του Σταύρου Καλλέργη. Επαναλαμβάνεται δυο χρόνια αργότερα κι ο Καλλέργης συλλαμβάνεται. Τον Φεβρουάριο του 1936, στη Θεσσαλονίκη, εργάτες καταλαμβάνουν εργοστάσιο και όταν τα αιτήματά τους απορρίφθηκαν, τους υποστήριξαν σταδιακά συνάδελφοί τους από άλλα εργοστάσια. Τον Μάιο του ίδιου χρόνου, οι καπνεργάτες απεργούν και διαδηλώνουν. Οι πράξεις αυτές πνίγονται στο αίμα από τον δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά. Μεταξύ των νεκρών, ο 25χρονος οδηγός Τάσος Τούσης. Η φωτογραφία της μητέρας του που θρηνεί πάνω στο άψυχο κορμί του, εμπνέει τον Γιάννη Ρίτσο να γράψει τον “Επιτάφιο”. Την επόμενη χρονιά, το 1937, η Πρωτομαγιά καθιερώνεται ως “Ημέρα Εορτασμού της Εργασίας”.

Πρώτη Μαΐου του 1944, οι Γερμανοί εκτελούν στην Καισαριανή 200 πατριώτες, ως αντίποινα για την εκτέλεση ενός Γερμανού στρατηγού και των συνοδών του, στους Μολάους Λακωνίας.

Σήμερα, τα γεγονότα της Εργατικής Πρωτομαγιάς καλύπτονται από την τσίκνα των ψητών και τα έκτροπα που γίνονται κάθε χρόνο στην πορεία για τον εορτασμό της.  Οι αγώνες χιλιάδων ανθρώπων για το δικαίωμα στην εργασία και στην ξεκούραση, έχουν ξεφτίσει. Η “κρίση” έχει τεντώσει τις ώρες εργασίας σαν λαστιχάκι, ενώ ταυτόχρονα μείωσε τους μισθούς των απανταχού υπαλλήλων. Ταυτόχρονα, η μη συμμόρφωση με τα νέα δεδομένα, επιφέρει απόλυση, δημιουργώντας κλίμα τρομοκρατίας στον εργαζόμενο.

Η μισθωτή εργασία, κάθε είδους, είναι ανθρώπινο δικαίωμα. Όχι μόνο για την επιβίωση,  στην οποία μάθαμε να αρκούμαστε, αλλά στην καλή ζωή. Εκείνη που σου επιτρέπει να έχεις ένα σπίτι, φαγητό στο τραπέζι σου, ρούχα για να ντύνεσαι και ταυτόχρονα, να διασκεδάζεις και να ψυχαγωγείσαι για να μη γίνεις ρομπότ.

Κρίση ή όχι, κορωνοϊός ή μη, καραντίνα ή απρόσκοπτη μετακίνηση και επικοινωνία, μερικά δικαιώματα είναι αναφαίρετα, πως να το κάνουμε. Διατήρησέ τα, μην τα χαρίζεις για ένα απλό γέμισμα της κοιλιάς. Είσαι πολλά παραπάνω από ένα στομάχι.