metropolis

Το 1923 γεννιέται η ασαφής και ακαθόριστη ακόμη επιθυμία στον Fritz Lang να δημιουργήσει μια ταινία σαν το Metropolis. Η ιδέα δεν παίρνει συγκεκριμένη μορφή παρά μόνο έναν χρόνο αργότερα, το 1924, όταν ο Lang με τον παραγωγό Erich Pommer ταξιδεύουν στην Αμερική για να στηρίξουν και να προωθήσουν το γερμανικό αριστούργημα της μεγαλύτερης γερμανικής κινηματογραφικής εταιρίας, UFA, Niebelungen.

Από το πλοίο ακόμη ο Lang γοητεύεται από την αμερικανική μεγαλούπολη, Νέα Υόρκη. Τα φώτα, οι δρόμοι, αλλά κυρίως οι επιβλητικοί ουρανοξύστες, έμβλημα της Αμερικής, τα εξαιρετικής αισθητικής κτίσματα, οι πρωτοποριακές μορφές δίνουν στον Lang την έμπνευση που χρειαζόταν. Για έναν ευρωπαίο δεν ήταν συνηθισμένο θέαμα οι ουρανοξύστες που τότε μόνο στην Αμερική μπορούσε κανείς να δει (αν και στην προηγούμενη ταινία του Spiders 2 υπάρχουν ουρανοξύστες στην ταινία). Ο ίδιος εξομολογείται: «…κοίταξα τους δρόμους, τα αστραφτερά φώτα και τα ψηλά κτίρια – εκεί συνέλαβα το Metropolis». Η επαφή τους με τα χολιγουντιανά στούντιο θα ολοκλήρωνε την εικόνα τεχνολογικής και αισθητικής υπεροχής που απέπνεε η Αμερική. Ο Lang δεν μπορεί παρά να σκεφτεί: «έπρεπε το επόμενο έργο μου να ανταγωνίζεται σε μέγεθος και περιωπή την αμερικανική τεχνοτροπία». Πάντως σημειωτέον ότι η ταινία βασίζεται στη νουβέλα της Thea Von Harbou, την οποία ο Lang συμβουλευόταν κατά την παραγωγή.

Παρά τα όσα έχουν ακουστεί για την ταινία, είναι σημαντικό να ξεκαθαριστεί ότι αυτή δεν είναι προσανατολισμένη στην προφητεία. Σκοπός του σκηνοθέτη δεν είναι να αποδώσει στο σελιλόιντ τον οραματισμό του για το μέλλον, αλλά περισσότερο να παραγάγει ένα εξπρεσιονιστικό μείγμα μοντέρνας τέχνης, φουτουρισμού, γοτθικής τεχνοτροπίας, μεσαιωνικών καταβολών ακόμη και θρησκευτικού αποκρυφισμού. Ως τέτοια δε πρέπει να ιδωθεί. Στο ξεκίνημα ξεκαθαρίζεται εξάλλου: «Η ταινία αυτή δεν είναι ούτε για το σήμερα ούτε για το μέλλον. Δεν μιλάει για ένα συγκεκριμένο μέρος. Δεν υπηρετεί καμία τάση, κόμμα ή τάξη. Έχει μια ιδέα που βασίζεται σε κάτι συγκεκριμένο. Ο μεσολαβητής ανάμεσα στον εγκέφαλο και τους μυς πρέπει να είναι η καρδιά».

Όταν βγήκε στις αίθουσες, οι συντελεστές δεν περίμεναν τίποτα λιγότερο από θρίαμβο. Ως η ακριβότερη παραγωγή στην Ευρώπη ήταν επιτακτικό για το κύρος του Lang και της UFA να κάνει εξαιρετική πορεία. Η πρεμιέρα πράγματι ήταν πέρα από τα αναμενόμενα καλή. Οι πολιτικές αναφορές που αναπόφευκτα συνάγονται από το Metropolis έφεραν τις πολιτικές παρατάξεις της χώρας σε αντικρουόμενες θέσεις. Χαρακτηρίστηκε από σοσιαλιστικό ως εφιαλτικό. Ο δε Orson Welles χαρακτήρισε την ταινία ανόητη. Στην Αμερική οι κριτικοί την υποδέχτηκαν θετικά με συγκρατημένα αλλά ενθαρρυντικά σχόλια. Με το πέρασμα του χρόνου η ταινία κέρδισε σε αξία και πλέον θεωρείται μια από τις δέκα κορυφαίες όλων των εποχών.

Θα έχουμε την ευκαιρία να το παρακολουθήσουμε στο Χυτήριο την Τετάρτη 17 Ιουλίου στις 21.00μμ. Είσοδος ελεύθερη