Της Κατερίνας Ιορδανίδη
Τη στιγμή που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί πως το ποσοστό πρασίνου στις πόλεις δεν πρέπει να είναι κάτω από 9 τ.μ. ανά κάτοικο ο κ. Αχιλλέας Πληθάρας, υπεύθυνος του προγράμματος «WWF Καλύτερη Ζωή», μας εξηγεί πως σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ το ποσοστό σήμερα στην Αθήνα είναι δυστυχώς κάτω από 1 τ.μ. ανά κάτοικο.
Λόγω έλλειψης πρασίνου αλλά και αδιαφορίας των αρμόδιων αρχών ο κ. Αχιλλέας Πληθάρας αποφάσισε να δημιουργήσει μία καινοτόμα εφαρμογή η οποία θα βοηθά τους πολίτες να ανακαλύψουν πάρκα, πλατείες, παιδικές χαρές και άλλους χώρους με πράσινο και ταυτόχρονα το app θα δίνει την ευκαιρία στον κόσμο να καταγράψει τους χώρους, να τους βαθμολογήσει και να τους σχολιάσει.
Μέχρι στιγμής έχουν καταγραφεί και αξιολογηθεί 720 χώροι πρασίνου σε 82 πόλεις της Ελλάδας με τη βοήθεια 400 εθελοντών.
Τι είναι το WWF Greenspaces και πως λειτουργεί;
To WWF GreenSpaces είναι μια νέα δωρεάν εφαρμογή για κινητά με πολλές καινοτομίες. Με τη χρήση της εφαρμογής οι πολίτες μπορούν να πάρουν το πράσινο στα χέρια τους. Να ανακαλύψουν πράσινες οάσεις, να βρουν νέα μέρη για να βγουν βόλτα με τα παιδιά ή τον σκύλο τους, να αθληθούν, να χαλαρώσουν και να συναντηθούν με φίλους.
Μπορούν επίσης να συμμετέχουν στην καταγραφή και αξιολόγηση των πράσινων χώρων σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας. Μέσα από το WWF GreenSpaces οι πολίτες έχουν πλέον τη δυνατότητα να βαθμολογήσουν την ποιότητα των πράσινων χώρων που βρίσκονται στη γειτονιά ή στην πόλη τους και να υποδείξουν έτσι καλά και κακά παραδείγματα. Μπορούν ταυτόχρονα να δουν την άποψη άλλων πολιτών και μόνοι τους ή σε συνεργασία με άλλες τοπικές ομάδες και συλλογικότητες να απαιτήσουν αλλαγές όπου χρειάζεται.
Οι δημοτικές αρχές επίσης μπορούν να αξιοποιήσουν την εφαρμογή προκειμένου να δουν ποια είναι η στάση των δημοτών για τους χώρους πρασίνου της περιοχής και ανάλογα να παρέμβουν για να διορθώσουν κακώς κείμενα.
Πως προέκυψε η ιδέα για την εφαρμογή;
Στις ελληνικές πόλεις δεν έχουμε πολύ πράσινο. Αλλά παρόλα αυτά ακόμα και στις πιο υποβαθμισμένες περιοχές θα εντοπίσεις πάρκα και πλατείες. Δυστυχώς αρκετά από αυτά βρίσκονται σε οικτρή κατάσταση λόγω αδιαφορίας είτε των δημοτικών αρχών, είτε των επισκεπτών. Όμως οι χώροι πρασίνου είναι αποδεδειγμένα μια βασική προϋπόθεση για καλύτερο περιβάλλον και καλύτερη ποιότητα ζωής.
Με αυτά κατά νου, αρχίσαμε να ψάχνουμε τρόπους για να φέρουμε τους πολίτες πιο κοντά στο αστικό πράσινο. Να τους δώσουμε αφορμή να βγουν έξω από το σπίτι και να νοιαστούν περισσότερο για τις πράσινες οάσεις της πόλης ή της γειτονιάς τους. Θέλαμε επίσης να βρούμε έναν τρόπο να κινητοποιήσουμε τις δημοτικές αρχές, πολλές από τις οποίες ενδιαφέρονται για τους πράσινους χώρους μόνο όταν πλησιάζουν εκλογές. Κι όλα αυτά, θέλαμε να τα επιτύχουμε με έναν όσο το δυνατό πιο φιλικό για τον πολίτη τρόπο.
Μετά από προσπάθεια 1,5 έτους, μετά από πολλά πισωγυρίσματα, μετά από πολλές αναζητήσεις, τελικά τα καταφέραμε. Με την εφαρμογή για κινητά WWF GreenSpaces δημιουργήσαμε έναν καινοτόμο μηχανισμό για να βελτιώσουμε την ποιότητα των χώρων πρασίνου και ταυτόχρονα να πείσουμε τους πολίτες να δουν το πράσινο με άλλο μάτι.
Πόσο πράσινο χρειάζεται η Αθήνα και πόσο υπάρχει;
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί πως για ένα καλό επίπεδο διαβίωσης στις πόλεις, το ποσοστό πρασίνου δεν πρέπει να είναι λιγότερο από 9 τετραγωνικά μέτρα ανά κάτοικο. Στην Αθήνα σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ το ποσοστό σήμερα είναι κάτω από 1 τετραγωνικό μέτρο ανά κάτοικο. Απέχουμε πολύ από το να χαρακτηρίσουμε καλή την κατάσταση κι αν πρέπει να κατηγορήσουμε κάποιον τότε θα πρέπει να ανατρέξουμε στα διαχρονικά εγκλήματα που διαπράχθησαν κατά την εξάπλωση και τσιμεντοποίηση της πρωτεύουσας τα τελευταία 60-70 χρόνια. Όμως τώρα ξέρουμε πως ήρθε η ώρα να αλλάξουμε τα πράγματα και να βάλουμε περισσότερο πράσινο στη ζωή μας.
Χώρους με πράσινο βλέπουμε, όμως δεν είναι και τόσο προσεγμένοι και αυτό συχνά οφείλεται στους κατοίκους αλλά και στις δημοτικές αρχές. Πως πιστεύετε ότι μπορεί να αλλάξει αυτή η εικόνα έτσι ώστε να χαιρόμαστε τα πάρκα της γειτονιάς μας;
Ελπίζω ότι το WWF GreenSpaces θα συνδράμει αποφασιστικά στην αλλαγή του σκηνικού, ώστε και οι δημοτικές αρχές να κάνουν περισσότερα, αλλά και οι κάτοικοι να προσέξουν καλύτερα τα πάρκα της γειτονιάς. Καταρχάς μέσα από την εφαρμογή, οι δημοτικές αρχές λαμβάνουν real time ενημέρωση για τυχόν προβλήματα και μπορούν να παρέμβουν πριν αυτά διογκωθούν. Επιπλέον, οι ίδιοι οι χρήστες των πάρκων ή οι γείτονες μπορούν να αναπτύξουν πρωτοβουλίες και να ασκήσουν πολιτική πίεση ώστε να κάνουν σαφές ότι δεν ανέχονται πια την μόνιμη υποβάθμιση των πράσινων οάσεων. Τα πάρκα είναι κι αυτά καθρέφτης της κοινωνίας μας. Πόσο ακόμα θα τα ασχημαίνουμε, μαυρίζοντας την καθημερινότητά μας;
Ποια είναι τα οφέλη που προσφέρει το αστικό πράσινο;
Από που να ξεκινήσει κανείς. Βελτιώνουν σημαντικά την ποιότητα του αέρα. Συμβάλλουν στη μείωση της θερμοκρασίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Απορροφούν τους θορύβους της πόλης. Είναι τα τελευταία καταφύγια βιοποικιλότητας στα αστικά κέντρα. Μειώνουν τον κίνδυνο πλημμυρών, καθώς απορροφούν το νερό της βροχής. Είναι καταφύγια αναψυχής, χαλάρωσης ή άθλησης και κοινωνικής συναναστροφής για τον κάτοικο της πόλης. Αναβαθμίζουν την έννοια της γειτονιάς και τις κοινωνικές σχέσεις στις πόλεις. Είναι χώροι συγκέντρωσης των κατοίκων σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης, όπως σε σεισμούς και φωτιές. Άσε που πολυάριθμες μελέτες δείχνουν ότι η ύπαρξη χώρων πρασίνου στις γειτονιές και οι τακτικές επισκέψεις σε αυτούς, ωφελεί τη σωματική και κυρίως την ψυχική υγεία. Άλλες έρευνες τέλος επισημαίνουν ότι τα παιδιά που περνούν αρκετές ώρες σε χώρους πρασίνου έχουν καλύτερες επιδόσεις στα τεστ μνήμης.
Στις 5 Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, ποιες δράσεις έχετε διοργανώσει και πως μπορούν να συμμετέχουν οι πολίτες;
Φέτος θέλουμε η 5η Ιουνίου να είναι μια ημέρα γιορτής για το αστικό πράσινο σε όλη την Ελλάδα. Καλούμε λοιπόν δήμους, συλλογικότητες και σχολεία να βρεθούν σε χώρους πρασίνου και να διοργανώσουν όποιες δραστηριότητες το επιθυμούν, ώστε να ξαναερθούμε όλοι πιο κοντά σε αυτές τις πράσινες οάσεις.
Αυτές οι εκδηλώσεις διοργανώνονται στο πλαίσιο της καμπάνιας μας για το αστικό πράσινο. Στην ιστοσελίδα http://greenspaces.gr υπάρχει χάρτης των δράσεων που θα συμβούν στις 5 Ιουνίου.
Ειδικά στην Αθήνα, προγραμματίζουμε μια φανταστική εκδήλωση στον Εθνικό Κήπο, το κόσμημα της πόλης. Σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων και πληθώρα πολύτιμων συνεργατών, όπως το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων, η Εθνική Λυρική Σκηνή, η Monumenta κτλ. προγραμματίζουμε παιχνίδια για μικρούς και μεγάλους, μουσικές εκπλήξεις, ξεναγήσεις, ακροβατικά, αναγνώσεις παραμυθιών κ.ά. Η εκδήλωση ξεκινά στις 10.00 και ολοκληρώνεται στις 15.00.
Επίσης εκείνη την ημέρα θα γίνει κλήρωση για να αναδειχτούν 5 νικητές ανάμεσα σε αυτούς που θα έχουν κατεβάσει και χρησιμοποιήσει την εφαρμογή. Τα έπαθλα θα είναι 5 ποδήλατα, προσφορά των καταστημάτων Praktiker.