Της Άννας Παχή
Η Μαριλένα Κατρανίδου, δοκιμάζει τις δυνάμεις της στη σκηνοθεσία με την παράσταση «Το ζήτημα της Φαλακρής Τραγουδίστριας – Συμβαίνουν αυτά καμιά φορά» στα πλαίσια του Φεστιβάλ Reborn in Athens. Μίλησε στο iART για την παράσταση, το θέατρο και το «παράλογο» που γίνεται λογικό.
Πες μας λίγα πράγματα για σένα.
Είμαι φοιτήτρια στο Τμήμα Θεάτρου του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και από την Πέμπτη 7 Ιουλίου έως το Σάββατο στις 9 του μήνα, σκηνοθετώ την ομάδα μου στην παράσταση «Το ζήτημα της Φαλακρής Τραγουδίστριας- Συμβαίνουν αυτά καμιά φορά» στο φεστιβάλ Reborn in Athens.
Πως προέκυψε το κείμενο;
Πριν ένα χρόνο, στο πλαίσιο του μαθήματος Σκηνοθεσία 4 στο Πανεπιστήμιο, με καθηγητή το Μιχαήλ Μαρμαρινό, έπρεπε να επιλέξω ένα κείμενο το οποίο θα πρότεινα και θα είχε ως θέμα κάτι που θα με αφορούσε. Διάβασα αρκετά κι έφτασα στη «Φαλακρή Τραγουδίστρια» του Ευγένιου Ιονέσκο. Διαβάζοντάς το, κάποια στιγμή άρχισα να γελάω. Σκέφτηκα πως θα έπρεπε να κάνω κάτι με αυτό. Ήταν η αφορμή για να εντρυφήσω στο «παράλογο» μελετώντας σχετικά έργα και έρευνες. Πως εμφανίστηκε στο Θέατρο, πως το δημιουργούν οι λέξεις. Πιο πολύ όμως παρατηρούσα συμπεριφορές εντός και εκτός σκηνής. Πολλές θεατρικές παραστάσεις, μου φαινόντουσαν, ως θεατής, παράλογες. Δε μπορούσα να δεχτώ πως, ας πούμε, θα έπεφτε μια καρέκλα δίπλα σε έναν ηθοποιό κι εκείνος δε θα την κοιτά καν, όταν βρίσκεται εκεί, όταν όλοι την ακούσαμε και την είδαμε να πέφτει. Θεωρώ πως αυτή η πραγματικότητα πάνω στη σκηνή είναι πιο ισχυρή από οποιαδήποτε θεατρική σύμβαση. Ψάχνοντας μαζί με τους συνεργάτες μου, αρχίσαμε να αποδομούμε όλες αυτές τις λειτουργίες της θεατρικότητας και τους μηχανισμούς του θεάτρου και να τους χρησιμοποιούμε ως εργαλεία για να «ξεκλειδώσουμε» το κείμενο. Κρατήσαμε το βασικό άξονα του έργου του Ιονέσκο, τα πρόσωπα, τέσσερις από τις έντεκα σκηνές του, καθώς και την πλοκή, τις σχέσεις των προσώπων μεταξύ τους. Ο Ιονέσκο το εμπνεύστηκε από τα πρώτα μαθήματα αγγλικών που έκανε. Όταν μαθαίνουμε μια ξένη γλώσσα, υπάρχουν τυποποιημένες φράσεις, που επαναλαμβάνονται πολλές φορές για να τις μάθουμε. Με το δικό του «παράλογο» τρόπο χρησιμοποίησε αυτήν την τακτική για να δομήσει το κείμενό του. Το παράλογο δε βρίσκεται τόσο στις λέξεις, όσο στο πως αυτές εκφέρονται.
Σε ενδιαφέρει μόνον η σκηνοθεσία ή σκέφτεσαι να ασχοληθείς και με την υποκριτική;
Έχω τελειώσει και την υποκριτική, με ενδιαφέρει εξίσου. Παρόλα αυτά, σε αυτήν τη φάση η σκηνοθεσία καλύπτει περισσότερο τις αναζητήσεις μου.
Η παράσταση παίχτηκε τον Απρίλη στην Αθήνα και επιστρέφει στο Reborn in Athens. Τι πιστεύεις πως έχει να προσφέρει το φεστιβάλ;
Αρχικά θα ήθελα να πω ότι το θέατρο «Θησείον» είναι από τους πιο όμορφους χώρους που έχω δει στην Αθήνα, αποτελεί έμπνευση για μένα. Είναι πολύ ωραίο να έχεις τη δυνατότητα να κάνεις ο,τιδήποτε εδώ. Η συνεργασία με όλους τους συντελεστές είναι άριστη. Το Reborn in Athens προσφέρει την ευκαιρία σε νέες ομάδες να δείξουν τη δουλειά τους σε έναν όμορφο χώρο, στον οποίον έχουν γίνει σημαντικά πράγματα. Το θέατρο φέρει σημαντική ιστορία. Είναι τιμητικό να κάνεις κάτι σε αυτό. Προσωπικά, όταν πριν ένα χρόνο αποφάσισα να κάνω αυτό το έργο, φαντάστηκα να το κάνω στο «Θησείον». Είναι υπέροχο για μένα το γεγονός πως τελικά συνέβη. Η αίσθηση είναι ανεκτίμητη.
Ποια είναι η δυναμική της ομάδας;
Είμαστε έντεκα, εφτά άτομα επί σκηνής και τέσσερις εκτός.
Πως είναι να σκηνοθετείς μια ομάδα σε μια θεατρική σκηνή;
Δύσκολο και όμορφο ταυτόχρονα. Γενικά, λόγω Πανεπιστημίου, είχα από πολύ νωρίς τη δυνατότητα να δοκιμάζω πράγματα. Με τους συνεργάτες μου γνωριζόμαστε από τη σχολή, εμπιστευόμαστε και βοηθάμε ο ένας τον άλλον. Η σκηνοθεσία έχει πολύ suspense, αν μπορώ να το πω έτσι. Σου προσφέρει πολλά. Έχεις να κάνεις με ανθρώπους, υπάρχουν δυσκολίες, αλλά η σκηνοθεσία σου προσφέρει πράγματα, κάθε μέρα.
Πέραν των τριών αυτών παραστάσεων υπάρχει πρόβλεψη να ξανανέβει το έργο;
Αυτό δεν το γνωρίζω ακόμη. Πρέπει να τελειώσω τις σπουδές μου πρώτα. Νομίζω πως ο κύκλος του «Η Φαλακρή Τραγουδίστρια – Συμβαίνουν αυτά καμιά φορά» ολοκληρώνεται. Χαίρομαι πολύ που μας δόθηκε η ευκαιρία να το ξανακάνουμε και να νιώσουμε πως δεν έμειναν κενά. Έχει πειραματική προσέγγιση, προσαρμόστηκε στο χώρο, συνδέθηκε με το απρόοπτο, το τυχαίο. Αν τα πράγματα γίνουν καθημερινότητα πιθανόν να χάσουν τη ζωντάνια τους. Με το έργο μας δε θα συμβεί αυτό.
Στη Θεσσαλονίκη όπου σπουδάζεις, συμμετέχεις σε έργα και παραστάσεις;
Την προηγούμενη χρονιά εμφανιστήκαμε με την ίδια παράσταση στο Φεστιβάλ της Καλαμαριάς, στο θέατρο «Μελίνα Μερκούρη». Είμαι επίσης εξωτερικός βοηθός στην ομάδα Ουκ Νουκ της πόλης. Φέτος, μαζί με κάποια από τα μέλη της ομάδας δοκιμαστήκαμε και στο χορό. Πέρα από αυτά, προσπαθώ να τελειώσω το Πανεπιστήμιο.
Θα ήθελες να ασχοληθείς με τη σκηνοθεσία όταν τελειώσεις;
Ναι, αυτή τη στιγμή θα ήθελα. Το μέλλον θα δείξει.
Λίγα λόγια για το έργο:
Δυο τυπικά εγγλέζικα ζευγάρια, μια υπηρέτρια, ένας πυροσβέστης και δυο κιθάρες συνομιλούν «παραλόγως» αλλά ιδιαιτέρως απολαυστικά. Ταινίες, τραγούδια, κοινοτυπίες, πάθος και χιούμορ ανεβαίνουν μαζί στη σκηνή του «Θησείον» – Ένα θέατρο για τις Τέχνες, σε σκηνοθεσία Μαριλένας Κατρανίδου.
Το θέατρο του παραλόγου μπορεί να ξενίσει αρχικά, αλλά μόνον αρχικά. Μέσα σε λίγη ώρα αντιλαμβάνεσαι ακριβώς τι συμβαίνει, λίγο άναρχα ίσως αλλά το ενδιαφέρον σου κεντρίζεται και βρίσκεις τον εαυτό σου να συμμετέχει απόλυτα. Με λιτά σκηνοθετικά μέσα, οχτώ παρουσίες περνούν από περίεργες και μη διαδρομές. Στην εποχή που το παράλογο φαντάζει λογικό, το «Ζήτημα» είναι απόλυτα επίκαιρο. Το διάσπαρτο χιούμορ δημιουργεί αίσθημα ευφορίας κι ένα χαμόγελο μένει μαζί σου και μετά το τέλος της παράστασης.
Πρόκειται για σπουδή πάνω στο κείμενο του Ιονέσκο, με ενσωματωμένα πολλά κι ενδιαφέροντα άλλα στοιχεία. Μη σας τρομάζει το «παράλογο», γιατί όπως αναφέρει η σκηνοθέτης, και σωστά, «το παράλογο δεν παίζεται. Απλώς σου συμβαίνει». Διαφωνεί κανείς;
INFO
Σκηνοθεσία: Μαριλένα Κατρανίδου
Δραματουργική επεξεργασία: Ρία Μεντηλίδου, Μαριλένα Κατρανίδου
Σκηνογραφία-Ενδυματολογία: Διδώ Γκόγκου
Σχεδιασμός φωτισμών: Νίκος Μαυράκης
Φωτογραφίες : Σέργιος Κεφαλάς
Γραφιστική επιμέλεια: Δημήτρης Πολίτης
Trailer: Αλέξης Τσιάμογλου [RoughCut]
Oργάνωση παραγωγής: Νίκος Μαυράκης, Ηλιάνα Καλαδάμη
Παραγωγή: ΟΜΑΖ & Μανόλης Σάρδης / PRO4
Παίζουν:
Αλίκη Ατσαλάκη, Γεωργία Κυριαζή, Ειρήνη Κυριακού, Χρήστος Στρινόπουλος,
Αλέξης Τσιάμογλου
Μουσικοί επί σκηνής
Δημήτρης Λώλης
Χρήστος Παπαδόπουλος
Ημέρες και ώρες παραστάσεων:
Παρασκευή 8 Ιουλίου στις 21.00
και το Σάββατο, 9 Ιουλίου στις 19.00
Τιμές εισιτηρίων: Γενική είσοδος 8 €
Διάρκεια παράστασης: 70’
Θησείον, Ένα Θέατρο για τις Τέχνες
Τουρναβίτου 7, Αθήνα (Ψυρρή) Τηλ. 210-3255444