Της Κατερίνας Ιορδανίδη
Ο 37χρονος Νίκος Παπαδόπουλος, από τη Θεσσαλονίκη, έχει κάνει αίσθηση με το blog του Plasticobilism, το οποίο διατηρεί από το 2014.
Χρησιμοποιώντας playmobil αναπαριστά σκηνές από την καθημερινότητα και τη σκληρή πραγματικότητα της Ελλάδας.
Όπως δηλώνει στο iART, έχει βρει τον τρόπο για να εκφράζεται, να «μιλά» στον κόσμο με εικόνες για όσα συμβαίνουν στην κοινωνία και κυρίως για όσα δεν μπορούν να σε αφήνουν απαθή.
Ο ίδιος, είναι φυσικός με διδακτορικό στην αστρονομία, σεναριογράφος και πατέρας ο οποίος θέλει να δημιουργήσει ένα καλύτερο κόσμο για τα παιδιά του!
Τις δημιουργίες του μπορεί να τις δει κανείς στη σελίδα του στο facebook «Plasticobilism» όπου μέχρι τώρα έχει φτάσει σχεδόν τα 25.000 likes.
Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να ασχοληθείτε με τη σάτιρα χρησιμοποιώντας playmobil;
Δεν έγινε τόσο συνειδητά. Δηλαδή, δεν ξύπνησα μια μέρα και είπα “από σήμερα θα κάνω σάτιρα με playmobil”. Η σάτιρα ήταν η εξέλιξη αυτού του πρωτόλειου project που είχε ξεκινήσει ως αναπαράσταση καθημερινών στιγμών με φιγούρες playmobil και το οποίο ξεκίνησε παίζοντας απλά με τον μεγαλύτερο γιο μου. Φυσικά πλέον το project αυτό έχει εξελιχθεί τόσο -και ευτυχώς!- που δεν είναι ούτε απλώς σάτιρα, είναι πολλά περισσότερα, αλλά για μένα πάνω απ’ όλα είναι τρόπος έκφρασης, όπως ήταν και από την πρώτη μέρα που ξεκίνησα. Και αυτό που με ώθησε στο να το κάνω τρόπο έκφρασης ήταν το ότι ήθελα και θέλω τόσα να πω για όσα τραγικά συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια γύρω μας, αλλά δεν ήθελα να το κάνω με λόγια, ήθελα να το κάνω με εικόνες.
Στις εικόνες σας υπάρχει ειρωνεία αλλά και μεγάλες δόσεις ρεαλισμού. Αυτά ήταν τα στοιχεία που θέλατε να επικεντρωθείτε εξαρχής ή προέκυψαν;
Ναι, αυτά τα στοιχεία υπήρχαν εξαρχής, αλλά αυτό δεν έγινε επειδή επικεντρώθηκα σε αυτά όσο γιατί είναι στοιχεία που με χαρακτηρίζουν. Δηλαδή, δεν έγινε επί τούτου, απλά είμαι έτσι. Και ρεαλιστής και είρων.
Η τέχνη μπορεί να γίνει έναυσμα για αφύπνιση, συμφωνείτε; Πόσο πιστεύετε ότι συμβάλλετε σε αυτό;
Φυσικά και η τέχνη μπορεί να γίνει ένα τέτοιο έναυσμα, αλλά αυτό προϋποθέτει την ετοιμότητα του δέκτη. Και η ετοιμότητά του είναι θέμα παιδείας, όπως και η τέχνη είναι θέμα παιδείας. Συνεπώς, όλα είναι ένας κύκλος και λειτουργούν αρμονικά όταν κινείσαι μέσα σε αυτόν τον κύκλο “παιδείας”. Αν είσαι έξω από αυτόν, νομίζω ότι η τέχνη δεν μπορεί να αφυπνίσει, αφού δεν γίνεται ούτε κατανοητή ούτε καν αποδεκτή.
Έν ολίγοις, πώς μπορώ εγώ να αφυπνίσω κάποιον τοποθετώντας μια φιγούρα playmobil μέσα σε έναν κάδο σκουπιδιών ψάχνοντας για τροφή, όταν δεν αφυπνίζεται βλέποντας έναν πραγματικό άνθρωπο να κάνει ακριβώς το ίδιο πράγμα έξω από την πόρτα του;
Θα έλεγα λοιπόν, ότι η τέχνη αφυπνίζει αυτούς που είναι έτοιμοι να αφυπνιστούν ή διατηρεί σε αμείωτη αφύπνιση τους ήδη αφυπνισμένους. Οι υπόλοιποι, που μπορεί οι ίδιοι να νιώθουν επίσης (στρεβλά) αφυπνισμένοι, θα βρουν χίλιους λόγους, για να την απαξιώσουν.
Τι είδους σχόλια ακούτε από τον κόσμο; Πως αντιμετωπίζουν τις εικόνες σας;
Τα σχόλια είναι στην συντριπτική τους πλειοψηφία θετικά και χαίρομαι ιδιαίτερα γι’ αυτό, γιατί όσο γίνομαι κατανοητός τόσο νιώθω ότι επικοινωνώ καθημερινά με αυτούς τους ανθρώπους. Ότι σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο, ότι έχουμε την ίδια στάση απέναντι στα γεγονότα. Κι αυτό μου δίνει δύναμη να συνεχίσω να εκφράζομαι με αυτόν τον τρόπο και να θέλω να ενώνω τη φωνή μου με τη δική τους.
Ένα αρνητικό και ένα θετικό σχόλιο που θυμάστε;
Ένα μάλλον όχι τόσο αρνητικό όσο πιο πολύ αστείο που μου έχουν πει είναι ότι είμαι κομματικό όργανο του ΣΥΡΙΖΑ! Εννοείται ότι αυτό μου το είπαν επί Σαμάρα. Το πιο θετικό όχι σε επίπεδο απλού σχολίου, αλλά σε επίπεδο τιμής ήταν όταν έμαθα ότι αυτό που κάνω αποτέλεσε για έναν έλληνα φοιτητή του εξωτερικού αντικείμενο μελέτης στα πλαίσια της μεταπτυχιακής του εργασίας, στο μάθημα της θεωρίας της Τέχνης. Μου πήρε μέρες να το συνειδητοποιήσω και είναι μακράν ό,τι πιο τιμητικό μου έχει συμβεί από την αρχή αυτού του project.
Η φωτογραφία με τα playmobil που αναπαριστούν τους πρόσφυγες μέσα στη μολυβοθήκη είναι 100% ρεαλιστική, ποιες οι αντιδράσεις του κόσμου και σαν Έλληνας πολίτης πως θα θέλατε να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση;
Η φωτογραφία αυτή εμπνεύστηκε από τη μολυβοθήκη του γραφείου μου, όπου κοιτώντας τα στοιβαγμένα μολύβια που είχε μέσα της σκέφτηκα ότι κάπως έτσι θα πρέπει να νιώθουν οι πρόσφυγες στην Ελλάδα. Και νομίζω ότι μ’ αυτόν το συμβολισμό συμφώνησαν πολλοί μαζί μου. Τώρα ως προς την αντιμετώπιση της κατάστασης, θα ήθελα πάρα πολύ να αντιμετωπιστεί με τον τερματισμό αυτού του πολέμου. Όσον αφορά το προσφυγικό και μεταναστευτικό στην Ελλάδα, θα ήθελα να αντιμετωπιστεί με αμέριστη και αμείωτη αλληλεγγύη απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους, με κατανόηση και φυσικά με οργάνωση. Αυτοί οι άνθρωποι θα μας κάνουν καλύτερους ανθρώπους από πολλές απόψεις. Και σίγουρα αποκαλύπτουν ήδη ποιοι πραγματικά είμαστε ακόμα και στον ίδιο μας τον εαυτό. Η στάση μας απέναντι τους είναι ο καθρέφτης της ψυχής και της ανθρωπιάς μας.
“Will not work for free”. Ακόμη μία πολύ οικεία εικόνα για τα δεδομένα της χώρας μας, κατά πόσο πιστεύετε ότι αρκετοί εκμεταλλεύονται την κατάσταση με την κρίση για να μην πληρώνουν αλλά και πόσο έχει περαστεί σε εργαζόμενους ως κάτι «αυτονόητο» η δουλειά χωρίς χρήματα ή με λιγοστά χρήματα;
Πάρα πολλοί εκμεταλλεύονται αυτή την απάνθρωπη κατάσταση. Βασικά, είναι οι ίδιοι που εκμεταλλεύονταν τους εργαζόμενους και προ κρίσης, απλά τώρα έχουν βρει το άλλοθι που ζητούσαν, για να συνεχίσουν να το κάνουν και μάλιστα ανενόχλητοι. Από κανέναν εργαζόμενο δεν είναι αυτονόητο το να εργάζεται χωρίς χρήματα, απλώς έχει γίνει ένα ενδεχόμενο που το έχουν πλέον όλοι στο μυαλό τους. Και φυσικά είναι η ανάγκη που τους κάνει να παίρνουν αυτό το ρίσκο. Μου χρωστάνε προσωπικά πολλά χρήματα και κάνω αγώνα, για να μου αποδοθούν. Φυσικά και φοβάμαι ότι μπορεί να μου ξανασυμβεί, αλλά δεν μπορώ να μην εργαστώ για το φόβο αυτό, απλούστατα διότι δεν έχω την πολυτέλεια να το κάνω.
Ποια θεωρείτε την πιο δυνατή σας εικόνα;
Θα μπορούσα να πω ότι θέλω να είναι αυτή που δεν έχω κάνει ακόμα. Η αλήθεια είναι ότι επειδή όλες μου οι εικόνες εκφράζουν σκέψεις και συναισθήματά μου, για μένα είναι όλες το ίδιο, αφού με εξέφραζαν απόλυτα την ώρα που τις δημιουργούσα. Ωστόσο, θα μπορούσα να ξεχωρίσω δύο. Η πρώτη είναι αυτή που μιλάει για την κακοποίηση των γυναικών και η δεύτερη είναι ένα έργο που δεν έχει δημοσιοποιηθεί ποτέ στη σελίδα και το blog, παρά μόνο στο διεθνές περιοδικό Nakedbutsafe, που μου έκανε τη μεγάλη τιμή να μου ζητήσει κάποια έργα, ώστε να τα φιλοξενήσει στην έντυπη έκδοσή του. Τα έργα είχαν να κάνουν με την κατάσταση της σημερινής Ευρώπης και το συγκεκριμένο μιλάει για την “αντιμετώπιση” του προσφυγικού προβλήματος από τους “ηγέτες” της “πολιτισμένης” Ευρώπης. Και τα δύο έργα με έκαναν να νιώσω κάτι ξεχωριστό όταν είδα στην οθόνη του κινητού το αποτέλεσμα της φωτογραφικής λήψης.
Ποια τα επόμενα σχέδιά σας;
Να συνεχίσω να εκφράζομαι ελεύθερα και να προσπαθήσω να φτιάξω έναν καλύτερο κόσμο για τα παιδιά μου. Το δεύτερο δεν είναι απλώς σχέδιο, είναι η υπόσχεσή μου σ’ αυτά από τη μέρα που γεννήθηκαν.